Belangrijk? Belangrijk is de Achterhoek allang niet meer. Dat was in de tijd van de Tachtigjarige Oorlog toen de Spanjaarden hier buiten de deur werden gehouden. Wat rest zijn een paar prachtige vestingstadjes en een fijnmazig wegennetwerk waarover het lekker toeren is. Tot het je duizelt!
Paul Vreuls, Jacco van de Kuilen
Er komt geen belangrijke snelweg doorheen. Er ligt geen grote stad. Er zijn geen belangrijke industrieën gevestigd. Dus tja, wat heb je er te zoeken? Nou … genoeg. Ten eerste: in het rivierenland kunnen ze misschien denken dat ze de bocht hebben uitgevonden. Maar na 140 kilometer Achterhoek kon ik geen bocht meer zien, wat een gekronkel. Maar wel lekker mits je op tijd aanschuift voor een bakkie. En ten tweede: mooi hoor, dat landschap daar, gevarieerd ook want is het richting Winterswijk vooral intiem, meer naar het westen toe breekt het open en waan je je meer in het rivierengebied – ruim en licht.
De lanen in!
Het feestje begint in Doetinchem waar ik eerst maar even een rondje stad doe – nóg zijn de verwondingen voelbaar die de Tweede Wereldoorlog hier achterliet. Bij het station belanden we pardoes in het Openbaar-Vervoer- en Speelgoedmuseum, een wereld vol onschuld, met mannen van zekere leeftijd die op hun knieën een spoorbrug opbouwen en daarbij hun mond geen moment stil kunnen houden. Te midden van al die onschuld valt het affiche op van ene Toon uit Winterswijk, getiteld ‘Kuifje en de Heerlijkheid Etten’. Daarop zien wij onze rappe reporter gulzig naar de blote tieten van een half ontklede dame kijken, met aan zijn voeten een driftig blaffende Bobby die het blijkbaar niet vertrouwt. Hè hè eindelijk, Kuifje is mens geworden!
Ruzie
Vervolgens ruzie gekregen met mijn nieuw geïnstalleerde TomTom – ik wil met de klok mee mijn route rijden maar het apparaat dwingt me andersom en wat ik ook probeer, het lukt niet het zaakje om te draaien. Dus daveren we op een grijze dag meteen omlaag deep down de Achterhoek in. De Ellegoorsestraat – heerlijk. De Varsseveldseweg – effe scheuren. De omgeving van kasteel Slangenburg – prachtig, met die lanen. En wat het vooral prettig maakt: het is stil op de weg waardoor we de motor ongestoord op links kunnen leggen en op rechts. Ook gezien: T-huizen, ten teken dat we in de buurt van Silvolde nog in de greep van het rivierenlandschap verkeren.
Bij Dinxperlo wordt het landschap intiemer en de bochten talrijker, ik krijg er een natte rug van. Natuurlijk rijden we in het grensplaatsje even langs het Rietstapkerkje en over de nog niet in een koopjesparadijs veranderde Heelweg, met aan de ene kant slagerij Eric van Schie en aan de andere, de Duitse kant Metzgerei Baumann – die zit er ook al een eeuwigheid. Voor de geïnteresseerden: rijd vanuit Dinxperlo door naar Anholt want daar bevindt zich een waterburcht, met museum (Rembrandt!) en tuinen in barok en Engelse landschapsstijl. Indrukwekkend!
Afstappen!
Richting Aalten gaat het wat omhoog en wordt het landschap zo mogelijk nog idyllischer, met tussen de bomen en de landerijen altijd wel een fijne boerderij als richtpunt. Het is wat je noemt een fijnmazig wegenstelsel waarover we voortjagen, met lanen die zorgen voor veel afwisseling. De volgende stop wordt de Markt in Aalten, tot mijn verrassing boven op een heuse bult – het moet een geweldige vestigingsplaats zijn geweest, tussen de moerassen die hier ooit lagen. En wat leren we in het Nationaal Onderduikmuseum? Dat Aalten in de Tweede Wereldoorlog misschien wel kampioen onderduikers huisvesten was – op goed moment verbleven er op de 13.000 inwoners liefst 2.500 voortvluchtigen.
Wie Aalten zegt, zegt ook Bredevoort, op een steenworp afstand naar het noordoosten. En voor Bredevoort moeten we wel even afstappen, heren motorrijders. Allemachtig, wat een lollig gehucht verbergt zich achter ’t Zand en de Prinsenstraat en de Boterstraat en de Officierstraat. Ooit was het een vesting die nog een belangrijke rol heeft gespeeld in de Tachtigjarige Oorlog, nu is het een lieve herinnering aan de tijd dat we nog met paard en wagen reden en allemaal braaf ter kerke gingen. Nostalgisch achterom kijken, daartoe leent zich Bredevoort.
Geesteszieke
Richting Winterswijk rijden we het landschap van de scholtenboeren binnen. Het betekent meer bos en lange smalle lanen – smakelijk rijden en dan denk ik met name aan de Kroondijk en de Smeenkstegge en de Meenkmolenweg met zijn lekkere bochten. Een mooi verhaal trouwens, die scholtenboeren. Ooit waren ze beheerders van landgoederen die namens de eigenaren (kloosters, adel) moesten toezien op de pachtboeren en hun verplichtingen. In een poging de rijkdom in eigen kring te houden, trouwden de twintig families van scholtenboeren vooral in eigen kring, met allerlei erfelijke ziekten tot gevolg. Eind negentiende eeuw liep er al menig geesteszieke door de bossen rond Winterswijk en vanzelfsprekend kwam er zo een natuurlijk einde aan hun spilzieke levenswijze. Wat rest, is een monumentaal landschap dat de slag naar de moderniteit heeft gemist.
De volgende stop is bij Wissink’s, op de Markt in Groenlo – nog zo’n lollig vestingstadje in het oosten des lands. Ze hebben er ook een museum, over de Tachtigjarige Oorlog die hier danig heeft huisgehouden en die zich, blijkens het commentaar van de mannen die het bezoek verwelkomen, tot de dag van vandaag doet gelden. Zegt er één: ‘Om de vesting Holland te sparen, zijn hier de offers gebracht. Dat is nu nog steeds zo. Dat noemen we Hollanditis!’ Het weerhoudt de inwoners niet om óm de twee jaar het Beleg van Groenlo uit 1627 na te spelen, de slag waarbij Frederik Hendrik de vesting definitief bij Holland wist in te lijven!
Intussen wijst het klokje half drie en ik moet nog meer dan de helft van de route. Tijd dus om gas te geven. Doesburg, dat magnifieke plaatsje aan de IJssel, moet maar tot een volgende keer wachten. Vort met de geit!
AANPASSING ROUTE
Het fotopunt is gewijzigd. Het is nu bij Motorcamping Bij het Vuur, Grobbenweg 3 in Zieuwent. Vanwege feestelijkheden in Zieuwent kunnen we het dorpje beter vermijden. De route is aangepast.
[sgpx gpx=”/wp-content/uploads/gpx/Route-1-Achterhoek-a.GPX”]
Deze TankTasTocht-rijders reden de route op 13 & 14 april
De Download van #1 TankTasTocht Achterhoek werkt niet. Heeft iemand de track voor mij? BvD.