Tegen de Tsjechische grens ligt het Beierse Woud, een plek vol glasgeschiedenis. Al zeven eeuwen geleden maakten ze hier hun eerste meesterwerken. Als je de Die Glasstraße volgt – de GS onder motorrijders – rijd je door een wereld van ateliers en galerieën die dat vak levend houden. Voor deze rit maakten we het ons niet moeilijk: we kozen voor een GS, een trotse klassieker uit de late jaren tachtig.
Nog vijf kilometer en dan heeft mijn Paris-Dakar 66.000 kilometer op de teller. Maar of we dat vandaag nog gaan halen met dit tempo en al die bezichtigingen? Katrin lacht terwijl ze een cappuccino drinkt in het Glasmuseum in Frauenau. Drie uur geleden begon onze tour langs de Glasstraße door het Beierse Woud. Voor inspiratie hebben we een rijke, geïllustreerde beleveniskaart Glasstraße bij ons. Hierop is de officiële route met thematische stops in het rood ingetekend. Al snel dreigt er een overdosis glas, zelfs als je het noordelijke deel van de GS door het Pfälzer Wald laat liggen. Onze centrale locatie voor de tweedaagse rit is Frauenau, het glazen hart van het Beierse Woud, waar in 1420 de eerste glasblazerij werd opgericht en waar we vanmorgen met de themarit zijn begonnen.
Toertocht Sauerland, Duitsland: duizend bergen, duizend ritten
Meesterlijke glasgraveur
We beginnen met een kort bezoek aan Glaskunst Hirtreiter, aangetrokken door een grote kleurrijke vlinder en andere mooie glazen objecten die als eyecatchers voor de winkel fungeren. ‘Mijn vader heeft voor de sjah van Perzië fijn gegraveerde patronen in een drinkservies van meer dan 300 delen gemaakt,’ vertelt de energieke senior-chef Gudrun Frank aan twee vroege bezoekers, die zich tussen al die breekbare pracht bijna als olifanten in een porseleinkast voelen en, puur preventief, iets over aansprakelijkheidsverzekering mompelen. ‘Ga liever naar achteren, naar de dure spullen,’ raadt dochter en managing director Katharina Frank ons met een knipoog aan. Ze is afgestudeerd aan de Glasvakschool in Zwiesel en winnaar van de Danner-wedstrijd met een vaas, kunstzinnig voorzien van bandenafdrukken – een teken dat deze meesterlijke glasgraveur ook een motorrijdershart heeft, al staat haar Kawasaki ER-5 door tijdgebrek al een tijd in de garage. ‘Ons bedrijf heeft het behoorlijk moeilijk, want we moeten concurreren met goedkope Chinese massaproductie,’ aldus de twee dames.
We vervolgen onze weg naar de nabijgelegen glasblazerij Valentin Eisch. ‘Zulke goudomrande glazen heeft mijn moeder 45 jaar geleden als trouwcadeau gekregen; maar ze zijn niet vaatwasbestendig en staan daarom meestal in de kast,’ is Katrins commentaar op het veelzijdige aanbod in de fabriek. En hoewel de decoratieve glazen 98 euro per stuk kosten: ‘Bij een woningontruiming worden dergelijke zaken gewoon weggegooid.’ Spannender is een bezoek aan het Glasensium van Eisch, waar glasblazer Günther Graßl, 68, bij de 1.130 graden hete oven staat en met een lange glasblazerspijp uit een klein klompje gloeiend glas een zwaan tovert. Een hal verder leidt senior-chef Alfons Eisch, 92, ons door de fabriek en vertelt hoe hier in 1946 alles begon. Waren er vroeger nog 240 werknemers, nu zijn het er nog maar 40. ‘Je moet voortdurend alert zijn wanneer de mode verandert,’ weet de energieke Eisch. De lokale concurrent Poschinger, met een traditie die teruggaat tot 1568, heeft zijn glasblazerij eind 2021 zonder enige waarschuwing gesloten, wat een flinke klap voor Frauenau betekende.
De cultuurgeschiedenis van het glas, van de antieke oudheid tot nu, kun je nog intensiever ervaren tijdens een rondleiding door het Glasmuseum van Frauenau. Maar dat laten we achterwege, want zo kort voor de 66.000 km is het voor Katrins klassieke BMW nog lang niet voorbij op de Glasstraße.
Prachtige panorama’s
Met het kompas naar het zuiden verlaten we Frauenau en rijden door de bossen; hout was de traditionele brandstof voor de smeltovens van de lokale glasblazerijen. Via Spiegelau gaat het naar Riedlhütte en dan naar de glazen tuin van Glasscherben Köck. Wat een creaties! Tijd om de bruin-wit bewegwijzerde route van de GS even te verlaten en gewoon ‘ins Blaue hinein’ te gaan. Naar Schönberg. Mooie bergen, nou ja, heuvels, zijn er in het Beierse Woud zeker in overvloed. Sommige vormen zelfs prachtige panorama’s, zoals bij Oberhüttensolden. En terwijl plaatsen zoals Frohnreuth misschien aan Frohnarbeit – Duits voor herendienst – doen denken, zijn Katrin en ik telkens weer blij met die kleine oases in het landelijke universum, waar we genieten van onze klassieke tweecilinders. En dan ineens, bij Lueg, klinkt ‘Gegrüßet seist du Maria!’ Slechts één keer per jaar trekt de kleine processie biddend en smekend om de zegen van boerderij naar boerderij. Einde van de processie is een bospad bij Gerlesreuth, dat dieper en dieper het mystieke houten nirwana invoert. Een pad ook waarop de Paris Dakar zijn belofte waar zou kunnen maken, maar dat vinden we nu even ongepast. Het bochtige asfalt van hier naar daar en van overal naar nergens smaakt de BMW overigens ook goed. Op zulke wegen laat ze de rijwind heel ontspannen om haar geribbelde cilinders waaien. Zodoende arriveren we uiteindelijk via Kirchdorföd en Klingenbrunn nog net op tijd voor sluitingstijd bij landgasthof Hubertus in Frauenau.
Realiteit en fantasie
Zondagochtend. We hebben enkele stops langs de Glasstraße geselecteerd én de weersvoorspelling belooft een zonnige 21 graden. Dus gaan! Eerste stop is de met acht meter hoogste glaspiramide ter wereld: 93.665 glazen bekers, in 65 lagen opgestapeld. Het is het symbool van Zwiesel en de daar gevestigde Kristallglas AG. Bij de brug over de Rinchnacher Ohe in Rinchnach zien we een enorme vleermuis, een kleurrijk object van staal en glas.
En dan weer op weg voor een extra ronde over smalle wegen naar Gehmannsberg en Zimmerau, waar witte, zonnige wolkjes in de blauwe lucht wedijveren met de 35-liter tank van de G/S. Langs de weg verkondigen posters ‘Puur geluk’, maar het gaat om een baby- en peutermarkt in Deggendorf. Bij Obernaglbach zien we een ‘Herrgottswinkel’ (een katholiek gebruik in Zuid-Duitsland waar een hoekje van een huis of herberg is ingericht met kruisbeeld en andere religieuze voorwerpen) met een bankje in de schaduw waarop we de route naar Regen verder plannen. Stel dat het zou regenen als we het Gläsernen Wald bereiken? Wie maakt dan alle glazen platen van de bomen schoon? En komt er in geval van schade een buitendienstmedewerker van Carglass langs? Realiteit en fantasie gaan hand in hand in een wereld van glas. Dan het ‘Fressende Haus’, het torentje van Burg Weißenstein, dat zijn naam te danken heeft aan de hoge onderhoudskosten die je straatarm ‘fressen’. Daarom snacken we bij de imbiss van Burli, fan van TSV 1860 München en voormalig ijshockeykeeper, voor wat sportieve smalltalk.
We ruilen van motor. Als je de tweecilinders van de R 80 G/S en de V 85 TT vergelijkt, worden verschillende technologische werelden, maar vooral vooruitgang onthuld. Maar hoe zal dat dan rijden? De BMW-mono’s van het type R 25/3 zijn op de parking mogelijk zwijgend in gesprek met hun voor-voor-voor-achterkleinkind als bij Brauerei-Gasthof Ettl in Teisnach een oldtimermeeting gaande is.
Toerisme Duitsland, Main: rivier voor het leven
Hoe dan ook, even verderop is de biergarten van Eck ook een gezellig plekje voor communicatie van welke aard dan ook – in tegenstelling tot de volgende stop, het Glasparadijs Joska in Bodenmais. Dit is een knettergekke kermis met alles erop en eraan. En een iets te steriele glasblazerij, waar twee glasblazers in hoog tempo kleurrijke souvenirs produceren. En waar je zelf ook het glasblazen kunt beoefenen.
Maar wij snakken zo aan het einde van de dag naar wat opkikkers in Frauenau en gaan daarom pas de volgende dag – anders dan wat in het roadbook stond – naar Drachselsried, naar het glasatelier van Andreas Fuchs. De miniatuurtuin staat vol tere creaties, van herten tot papegaaien, die Fuchs met een open gasvlam virtuoos uit kleurrijke glasstaven vormt. Motorfietsen van glas zul je er tevergeefs zoeken, ‘omdat ze uit te veel onderdelen bestaan.’ Fuchs, die zich als een glasdesigner beschouwt, heeft minstens vier zebra’s voor het Amerikaanse Capitool geproduceerd. Dat je het weet.
We rijden voorbij het glasdorp Weinfurtner in Arnbruck en stoppen bij Viechtach-Rauhbühl, bij de fantastische Gläserne Scheune (Glazen Schuur), het levenswerk van glaskunstenaar Rudolf Schmid. Het pronkstuk is de glazen wand ‘Mühlhiasl’ – *Leven en Profetieën*, een verhaal uit het Beierse Woud over een Beierse profeet. En als de praatgrage Schmid ons anekdotes uit zijn bewogen leven vertelt, wat zorgt voor nog meer openheid en transparantie in de fascinerende wereld van het glas, dan eindigt onze tocht met wat je als ‘glasnost’ zou kunnen omschrijven.
Foto’s: Klaus H. Daams
Reisinformatie
Tijdens de voorbereiding is de ‘Erlebniskarte Glasstraße’ bijna onmisbaar en vol tips voor elke smaak, gratis te verkrijgen via www.ostbayern-tourismus.de.
Aankomst
Van bijvoorbeeld Rotterdam is het via Keulen, Frankfurt, Neurenberg, Regensburg, Deggendorf en Zwiesel ongeveer 900 kilometer naar Frauenau in het Beierse Woud.
Accommodatie
Hotel & Landgasthof Hubertus, Loderbauerweg 2, 94258 Frauenau, Tel. 09926/9500, www.landgasthof-hubertus.de; een klassiek vakantiehotel in het Beierse Woud, centraal gelegen voor dagtochten met de motor en wandeltochten naar verschillende lokale locaties gerelateerd aan het alomtegenwoordige thema glas.
Bijzonderheden
Onder het bladerdak in de biertuin eten – en eventueel daarna ook verzorgd overnachten in het hotel – kan in Brauerei Gasthof Eck, Eck 1, 94255 Böbrach, Tel. 09923/84050, www.brauerei-eck.de. Ongewone foto-motieven zijn buiten gemakkelijk te vinden in de Glazen Tuinen van Frauenau en in Riedlhütte in de Wald-Glas-Tuin. Binnen kan de zweterige arbeid van de glasblazer bij de smeltoven in de Frauenauer Glasblazerij Eisch of ook in Bodenmais in het Glasparadijs Joska worden vastgelegd. Bochtig plezier omhoog en omlaag belooft de St2132 tussen Langdorf en Außenried; een omweg van de officiële Glasstraße via Rinchnach en Schönberg, waarop je de tijd neemt te midden van vaak geweldige landschapspanorama’s. Een uitstapje en tegelijk een waar totaal kunstwerk, dat niet alleen met zeven monumentale glasdoeken verrast, is de Gläserne Scheune in de Viechtacher wijk Rauhbühl, www.glaeserne-scheune.de.
Download de route Beierse Woud, Duitsland
