Je kunt inwoners van het ene Europese land natuurlijk niet met die van een ander Europees land vergelijken. Maar enige gelijkenissen zullen er vast zijn, bijvoorbeeld zoals we met afval omgaan.
Een verontrustend onderzoek van de Britse verkeersveiligheidsorganisatie IAM RoadSmart heeft aan het licht gebracht dat in het Verenigd Koninkrijk ruim één op de drie motorrijders geraakt wordt door afval dat uit voertuigen wordt gegooid. Dit is niet alleen een milieuprobleem, maar een regelrechte aanval op de veiligheid van kwetsbare weggebruikers.
Het onderzoek, uitgevoerd in april 2025 onder 600 motorrijdende leden van IAM RoadSmart, onthult dat 37% van de motorrijders in het afgelopen jaar is getroffen door uit voertuigen gegooid afval. Deze bevindingen werden kort daarna bevestigd door een snelle peiling van het blad Motorcycle News (MCN), waarin soortgelijke resultaten naar voren kwamen.
Deze cijfers zijn des te alarmerender in het licht van statistieken van het Britse Ministerie van Transport, die aantonen dat 37% van de dodelijke motorongelukken in 2023 het gevolg was van botsingen met auto’s. In veel gevallen werd het ‘niet goed uitkijken’ van bestuurders aangemerkt als belangrijkste oorzaak.
KNMV klaagt overheid aan: verkeersboetes draaien om staatskas, niet om verkeersveiligheid
De gevaren van zwerfafval voor motorrijders
Voor motorrijders vormt wegafval een meervoudig gevaar dat veel ernstiger is dan voor andere weggebruikers:
- Lekke banden: Glasscherven, spijkers en metaalfragmenten kunnen lekke banden veroorzaken, wat bij motorrijders direct kan leiden tot controleverlies. Motorfietsen zijn veel gevoeliger voor schommelingen in bandenspanning dan auto’s.
- Gevaarlijke glijpartijen: Grind, bladeren en zelfs plastic zakken verminderen de grip van motorbanden, vooral op nat wegdek. Met slechts twee kleine contactvlakken met het wegdek zijn motorrijders bijzonder kwetsbaar voor wegglijden.
- Directe impact: Weggeworpen flessen, voedselverpakkingen en andere voorwerpen kunnen bij hoge snelheid ernstig letsel veroorzaken. Zelfs ogenschijnlijk onschuldige sigarettenpeuken kunnen brandwonden of oogletsel veroorzaken.
- Psychologische impact: Doelwit worden van weggegooid afval veroorzaakt stress, angst en woede, wat de concentratie vermindert en de kans op ongelukken vergroot.
Kevin Howlett van de Motorcycle Action Group (MAG) reageert: ‘Deze bevindingen zijn zeer zorgwekkend, maar helaas niet verrassend. Motorrijders zijn bijzonder kwetsbaar voor weggevaren, en het onverantwoordelijke gedrag van sommige bestuurders vergroot de risico’s alleen maar.’
Aanpak en wetgeving in Nederland
In Nederland wordt het probleem van zwerfafval aangepakt via de Wet milieubeheer, specifiek artikel 10.1, dat het weggooien van afval buiten de daarvoor bestemde voorzieningen verbiedt. De handhaving ligt bij gemeenten, die binnen de nationale wetgeving boetes kunnen opleggen.
De boetebedragen variëren per gemeente, maar bedragen doorgaans €140 voor algemene overtredingen. Sommige gemeenten overwegen deze boetes te verhogen tot €1.000, vooral voor gedrag dat als inherent gevaarlijk of milieuverwoestend wordt beschouwd.
Gemeente | Overtreding | Gebruikelijke boete |
---|---|---|
Amsterdam | Algemeen zwerfafval | €150 |
Rotterdam | Algemeen zwerfafval | €140 |
Den Haag | Algemeen zwerfafval | €140 |
Enschede (voorgesteld) | Algemeen zwerfafval | €1000 |