Mag je zelf weten tussen welke twee rijen auto’s je tussen de file door rijdt? Nee! Toch zijn er nog altijd motorrijders die dat niet lijken te weten, en er is nog veel meer onduidelijkheid over hoe je veilig filefiltert. We zetten het dus even voor je op een rij.
Al sinds 1991 is het niet meer verboden om met je motor op Nederlandse snelwegen tussen de file door te rijden. Om risico’s zoveel mogelijk te voorkomen is de op www.motorplatform.nl te vinden filegedragscode opgesteld. Wij vertaalden ’m naar onderstaande spelregels en voegden een aantal praktische tips toe.
Met de motor doorrijden naar voren bij rood licht, zo zit het echt!
Hoe snel?
In de gedragscode is niet opgenomen tot welke snelheid je mag filefilteren, maar Rijkswaterstaat spreekt van een file “als het verkeer met een gemiddelde snelheid van lager dan 50 km/u rijdt.” Voeg dus in elk geval bij die snelheid weer op rijstrook 1 of 2 in. Doe dat al bij een lagere snelheid als dat veiliger is, bijvoorbeeld bij smalle rijstroken.
Hoe lang?
Rijkswaterstaat heeft het pas over een file als die lage snelheid over een afstand van meer dan twee kilometer gereden wordt, maar vanaf de motor kan je natuurlijk niet zien hoe lang de rij auto’s is. Wat je wel weet, is dat je op de motor niet achteraan moet aansluiten. Begin dus gewoon met filefilteren waar de file begint; dan kom je het eind vanzelf tegen.
Spelregels voor motorrijders
Snelheidsverschil max. 10 km/u
Houd je tempo laag: je mag de auto’s in de file met maximaal 10 km/u snelheidsverschil passeren. Grotere snelheidsverschillen zijn een belangrijke oorzaak voor aanrijdingen in de file. Bovendien leiden ze tot irritatie en schrikreacties.
Naderen file
Houd bij het naderen van een file achteropkomend verkeer in de gaten. Gebruik eventueel je remlichten of alarmlichten om dit verkeer te waarschuwen. Kies je positie tussen de auto’s pas als dat veilig is: ga niet filefilteren voordat het verkeer in beide stroken stilstaat of dezelfde lage snelheid aanhoudt.
Positie tussen 1 en 2
Je kiest je positie altijd tussen de auto’s op de twee meest linkse rijstroken (rijstroken 1 en 2). Automobilisten weten zo waar ze motorrijders kunnen verwachten. Bovendien voorkom je zo dat een automobilist die ruimte maakt voor een motorrijder tussen strook 1 en 2 een tussen 2 en 3 passerende motorrijder aanrijdt.
Volgafstand
Rijd je met meerdere motorrijders door de file, houd dan twee autolengtes volgafstand aan. Laat je niet gek maken door een motorrijder die sneller wil, maar maak ruimte en laat je achtervolger passeren.
Wees alert
Zit er een gat in de file, wees dan alert op automobilisten die opeens van rijstrook wisselen. Bij hoge temperaturen en stilstaande files is de kans op openslaande deuren groot. Houd de voorwielen van auto’s in de gaten en kijk uit voor auto’s die lijken te slalommen.
Achteraan?
Sta je als laatste in de file en kan je er niet tussendoor? Zet dan je alarmlichten aan en houd zo veel mogelijk afstand van je voorligger. Zet je motor in z’n één, hou je spiegels in de gaten en begeef je tussen de auto’s zodra daar ruimte voor is: het is daar veiliger.
Einde file
Zodra het verkeer weer op gang komt, voeg je in op rijstrook 1 of 2. Gebruik daarbij je richtingaanwijzer.
Knipperlichten
In de oorspronkelijke gedragscode is opgenomen dat je “om verwarring te voorkomen” bij het filefilteren geen richtingaanwijzers of waarschuwingslichten gebruikt. Toch zetten verreweg de meeste motorrijders hun waarschuwingsknipperlichten wél aan. Begrijpelijk, want zo attendeer je automobilisten op je aanwezigheid, zeker in het donker en bij regen. Het gebruik van richtingaanwijzers – bij gebrek aan alarmlichten – zou wel voor verwarring kunnen zorgen, maar die kans is in de file veel minder groot dan daarbuiten. Gebruik geen groot licht anders dan als kort signaal. Het voeren van groot licht kan tot verblinding en daarmee tot irritatie leiden.
Rijstrook minder
Als een snelweg één rijstrook smaller wordt, dan is het meestal de meest linkse strook die vervalt. Rijstrook 2 wordt dan de nieuwe rijstrook 1. Die situatie leidt vaak ook tot andere rijstrookwissels. Ons advies: voeg bij zo’n versmalling tijdig in op rijstrook 2, sukkel even met het verkeer mee en ga pas weer filefilteren als dat rijstrook 1 geworden is.
En meer…
• Filefilteren in tunnels is geen goed idee. Automobilisten zien je slecht aankomen, er is weinig ruimte en veel drukte en de plek is een ramp voor hulpdiensten. Gewoon even met de file mee, dus.
• Ook als je niet te snel gaat, kan er opeens een auto jouw kant op komen. Houd tijdens het filerijden dus je vingers op rem- en koppelingshendels. Elke centimeter minder remweg is er een.
• Automobilisten gaan vaak aan de kant als ze je zien naderen. Heb je de tijd en de ruimte, bedank ze dan met een opgestoken hand, een knikje of het bekende uitgestoken been.
• Aan de voorwielen van de auto’s zie je het eerst wat ze gaan doen. Houd ze in de gaten maar fixeer je er niet op.
• Ga je naar het buitenland? Kijk vooraf even of filefilteren daar toegestaan is. Op deze pagina wordt dit voor een aantal landen expliciet aangegeven. Weet je niet of het wel of niet mag, kijk dan naar wat andere motorrijders doen.
• Heb je zelf nog aanvullende filefiltertips of ervaringen waar je andere motorrijders een plezier mee kan doen? Laat ze weten op media@motorrijdersactiegroep.nl!
Afspraak, geen wet
Voor de duidelijkheid: het gaat in Nederland dus om een gedragscode, niet om een wet. Bij een aanrijding met een van rijstrook wisselende automobilist ga je als motorrijder dus niet automatisch vrijuit. Aan de gedragscode zijn geen rechten te ontlenen. En tot slot: als er een file staat, mag je natuurlijk nergens rijden waar dat normaal ook niet mag.
Spelregels voor automobilisten
De gedragscode filerijden geeft ook een aantal spelregels voor automobilisten. Heel in het kort:
• Geef motorrijders de ruimte. Houd links aan als je in rijstrook 1 rijdt, en rijd wat meer naar echts in rijstrook 2.
• Kijk regelmatig in je spiegels. Zo schrik je niet van ‘plotseling’ passerende motorrijders. Check je spiegels dubbel en geef tijdig richting aan als je van rijstrook wilt wisselen. Er zijn motorrijders die met meer dan de afgesproken 10 km/u snelheidsverschil door de file rijden, maar ook daar wil je geen aanrijding mee- al was het omdat de file er alleen maar langer door wordt.
• Openslaande portieren zijn levensgevaarlijk. Stap dus liever niet uit. Moet er toch een deur open, zorg dan dat je zeker weet dat je er geen motorrijder mee vangt.
