De Belgische motormarkt heeft in de eerste negen maanden van 2025 een lichte daling van -4,3% gekend in het aantal nieuwe motorfietsen dat is ingeschreven. Dit lijkt een bescheiden terugval, vooral gezien het recordjaar 2024, dat een piek kende door een aantal last-minute inschrijvingen van Euro5-motoren. De tweedehandsmarkt daarentegen heeft een sterke zomer meegemaakt met een stijging van +12,2% ten opzichte van het voorgaande jaar, hoewel deze cijfers nog steeds achterblijven bij de resultaten van 2022. Dit doet ons afvragen: wat kan de impact van een vergelijkbare tweedehandskeuring of een al bij ons bekend apk-model (auto’s) in Nederland zijn, nu de Belgische markt al met negatieve effecten van een motorkeuring kampt?
De Belgische situatie
De cijfers uit België tonen aan dat de invoering van de tweedehands motorkeuring significante gevolgen heeft gehad voor de markt. De invoering heeft geleid tot een verschraling van het aanbod van tweedehands motoren, wat op zijn beurt de omzet van de sector onder druk heeft gezet. De tweedehandsmarkt is met -14,6% gedaald ten opzichte van 2022, wat suggereert dat de keuring de instroom van motoren op de markt heeft belemmerd. Dit is zorgwekkend, omdat een afname van het aantal motoren op de weg niet alleen de verkoop kan beïnvloeden, maar ook de algehele aantrekkelijkheid van het motorrijden kan verminderen.
De sterke stijging van Chinese merken zoals CF Moto en QJ Motor biedt enige hoop voor de toekomst van de Belgische motorsector. Deze merken weten hun marktaandeel aanzienlijk te vergroten, wat wijst op een verschuiving in de voorkeuren van consumenten. Maar de vraag blijft: zal de markt zich herstellen als de tweedehandskeuring wordt afgeschaft?
EU verplicht motor-APK voor alle lidstaten. Waarom verzet Nederland zich?
Verschil tussen Nederlandse en Belgische keuring
We moeten wel enige nuance aanbrengen tussen de Belgische tweedehandskeuring en de apk in Nederland, er vanuit gaande dat de apk voor motorfietsen hetzelfde zou zijn als de apk voor auto’s zoals we hem kennen. De tweedehandsmarkt in België heeft vooral veel te lijden omdat het daar niet om een periodieke keuring gaat, maar om een keuring na ongeval en bij tweedehands verkoop. Als jouw motor niet gekeurd is, kan je hem tweedehands eigenlijk niet direct aanbieden, hij moet dan nog gekeurd worden. Dus laat je de motor keuren om hem dan aan te bieden? Dat werkt ook niet, want je goedkeuring is maar twee maanden geldig. Vul de complicaties zelf maar in. Belangrijker nog; motorzaken die veel tweedehands verkoop doen moeten elke motor naar een speciaal keuringsstation brengen.
In Nederland zal er bij een periodieke keuring vast enige invloed zijn op de tweedehands markt, maar niet anders dan bij auto’s. Een voertuig met nog tien maanden apk is vast makkelijker te verkopen dan eentje waarvan de apk over een maand verloopt, maar verder verandert er niet zoveel. Behalve lange rijen bij je motordealer, want personeel om te keuren is een heel andere discussie.
Wat betekent dit voor Nederland?
In Nederland is de situatie wat betreft motoren aanzienlijk anders. Minder dan 1% van de motorongelukken wordt toegeschreven aan technische tekortkomingen, wat suggereert dat de noodzaak voor een verplichte apk voor motoren minder overtuigend is dan in sommige andere Europese landen. IenW en RDW willen helemaal geen motor-apk, om verschillende redenen. Ook de Tweede Kamer heeft zich hier recent weer duidelijk over uitgesproken. Dat gebeurde naar aanleiding van het EU voornemen om de huidige richtlijn – met een onder meer door Nederland gebruikte uitzonderingsmogelijkheid om in plaats van een motorkeuring andere maatregelen in te voeren – te vervangen door een verordening waarmee een motorkeuring een onontkoombare plicht wordt. Of dat dan een periodieke keuring wordt zoals we hem van auto’s kennen of eentje naar Belgisch model of anders, dat is aan de lidstaten. Zoals eerder geconstateerd, laat het vooral niet het Belgische model zijn.
De toekomst van de motormarkt
De Belgische ervaring leert ons dat een motorkeuring zoals daar is ingevoerd de dynamiek van de markt kan verstoren en de verkoop kan afremmen. Als de EU voor Nederland besluit om een apk te verplichten, moeten beleidsmakers zich bewust zijn van deze risico’s. Het is cruciaal om de balans te vinden tussen verkeersveiligheid en de gezondheid van de motormarkt.
Een mogelijke oplossing kan liggen in het creëren van alternatieve keuringen die minder ingrijpend zijn, zoals een vrijwillige keuring voor oudere motoren, in plaats van een verplichte apk. Dit zou de veiligheid kunnen bevorderen zonder de markt te verstoren.
In conclusie, de impact van de motorkeuring in België biedt waardevolle lessen voor Nederland. Terwijl de Belgische motormarkt worstelt met de gevolgen van een verplichte tweedehandskeuring, zou Nederland moeten evalueren of het invoeren van een apk voor motoren de juiste stap is. De focus zou moeten liggen op het waarborgen van verkeersveiligheid zonder de groei van de motormarkt te belemmeren. Het is aan de Nederlandse overheid en de sector om samen te werken aan oplossingen die zowel de veiligheid als de economische vitaliteit van de motormarkt waarborgen.
De vraag die wel op komt is waarom de markt verstoord wordt door een APK. Komt de verschaling van het aanbod van tweedehands motoren omdat die motoren niet door de keuring komen, of bijvoorbeeld omdat potentiële verkopers van tweedehands motoren vooraf al twijfelen of de motor door de keuring gaat komen?
Als dat zo is, dan zou dat wel eens de belangrijkste reden kunnen zijn om juist wel een verplichte APK in te voeren want blijkbaar is het dan met de technische staat van veel motoren toch niet zo goed gesteld als altijd geroepen wordt.
Ik zou voorzichtig zijn met het gebruik van deze argumentatie tegen een verplichte APK……
Ter aanvulling op mijn eerdere reactie:
Als we niet oppassen gaan voorstanders van de APK nu roepen: “Zie je wel, die APK is toch nuttig en effectief want we hebben in België een hoop motoren tegengehouden die anders technisch niet door de APK zouden komen”……
Hmmmm, ja het kan ook natuurlijk zo zijn dat de motor gekeurd is en al in de showroom staat en na 2 mnd nog niet is verkocht. Ja dan moet deze motor weer opnieuw gekeurd worden en wil je als aankopende klant niet wachten op een nieuwe keuring. Is de zomer alweer zo’n beetje voorbij. Persoonlijk ben ik tegen een APK keuring en wel om de reden dat ik niet speel met mijn leven en altijd op een goede en veilige motor wil rondrijden en zorg dat mijn fiets voor 99,9 % voldoet aan de wettelijke eisen.
Helaas is er een groeiende groep motorrijders die het iets minder nauw neemt met het onderhoud. Voor hen is de motor een vervoersmiddel, en niet meer dan dat. Die zorgen toch wat minder goed voor de motor dan de echte motorliefhebber.
Het is als motorliefhebber soms moeilijk voor te stellen omdat we vaak in een bubbel zitten met andere motorliefhebbers die allema wel goed voor hun motor zorgen. Maar buiten de bubbel is er nog een andere wereld.
Hier lijkt me een inschatting van de kosten per gered leven door de (verondersteld) betere technische staat van motorfietsen een nuttige bijdrage. Een beetje zoals de geneeskunst de QALY hanteert: hoeveel mag iets langer leven door een behandeling kosten.
Kort door de bocht:
een auto(mobilist) zonder APK maakt slachtoffers en
een motor(rijder) zonder goed onderhoud is zelf het haasje.
En zou dan de hele motorwereld op kosten moeten worden gejaagd om d.m.v. APK lieden te redden zonder die APK te beroerd zijn om onderhoud te laten doen aan hun motor?