Begin jaren ’70 had Honda’s CB750 viercilinder de motormarkt met een indrukwekkende klap veranderd en gemoderniseerd. In 1972 deed Kawasaki met haar 900 cc DOHC Z1 daar nog een indrukwekkend stapje bovenop. De beroemde vermogensrace was losgebarsten… BMW volgde in 1973 met hun iconische supersporter: de R90 S.
Een tijdje terug sprak ik met Bob Lutz. Hij is de geestelijk vader van de R90 S en dat was tevens mijn gespreksonderwerp. Deze inmiddels hoogbejaarde man heeft een boeiende carrière achter de rug. Hij heeft hoog in de raad van bestuur van zowel Ford, Chrysler als General Motors gezeten. Maar ooit verkocht hij stofzuigers en was hij een straaljagerpiloot bij de USMC 4th Marine Aircraft Wing. Lutz kon toen nog niet vermoeden dat zijn geesteskind ook nog eens echt vliegen zou, getuige deze spectaculaire foto van een R90 S die de wetten van de zwaartekracht nogal heftig tart. Plaats van handelen is Laguna Seca in 1976.
50 jaar Honda Gold Wing: ‘De Koning der Koningen’
Als een straaljager
Bob Lutz was destijds hoofd verkoop van BMW Noord-Amerika. Een echte BMW-liefhebber, maar privé reed hij stilletjes ook met een Honda CB750. Hij maakte zich aan het begin van de jaren ’70 zorgen dat het imago van BMW’s motorfietsprogramma toch wel aan de conservatieve kant was. Hij wilde dat ombuigen naar een ‘performance & design’ gericht imago zonder zich daarbij van de bestaande BMW-clientèle te vervreemden. Een hele opgave. Dus Bob Lutz schakelde de Duitse ontwerper Hans Muth in die al eerder wat klussen voor BMW afgewerkt had. Muth kreeg de opdracht een nieuwe BMW te ontwerpen die het imago om kon buigen. De CB750 was erg populair, Lutz wilde dat Muth zich op die machine zou richten. Dat nam Muth net even te letterlijk, zijn eerste ontwerp werd afgeschoten omdat het net een Honda leek. Muth besloot opnieuw te beginnen. Lutz heb ik hier wel eens over gesproken: ‘Ik wilde dat de nieuwe BMW er uit zou zien als een straaljager. Dynamisch en snel, hij moest een vloeiende lijn hebben. Alsof de motor vliegt. Dat moet de rijder ook ervaren, door de prestaties van de motor, maar ook gevoelsmatig. Ik wilde dat de rijder voelde dat hij zelf ook in de cockpit van een fighterjet zit.’ Vandaar de kleine bikini-kuip en de toonaangevende tellerpartij.
Muth’s nieuwe ontwerp werd direct omarmd. De destijds qua cilinderinhoud grootste BMW ooit leverde het prachtige motorvermogen van 67 pk bij 7.000 tpm en om dat vermogen lekker op straat te brengen kreeg hij een vijfversnellingsbak. De 38 mm Dell’Orto’s met acceleratiepompen zorgden voor pittige sprintcapaciteiten en met een top van 200 km/u reed de BMW vele concurrenten toch echt wel zoek. Het leuke was dat je er gewoon mee kon toeren, maar ook op het circuit een krachtig partijtje kon meeblazen.
De Corkscrew
Dat dacht de Amerikaanse BMW-importeur Butler & Smith ook. Zij prepareerden een aantal R90 S-machines voor de nieuwe Superbike raceklasse van de AMA, die in 1976 voor het eerst georganiseerd werd. Het was de start van een volledig nieuwe raceklasse die wereldwijd navolging zou krijgen – tot op de dag van vandaag, want het WorldSBK borduurt nog steeds voort uit dat Amerikaanse initiatief! Het eerste Superbike-seizoen ooit werd een groot succes voor B&S. Udo Gietl en zijn team verbouwden de R90 S tot een effectieve racer, met als gevolg dat Steve McLaughlin de eerste Superbike-race op aarde winnend afsloot. Dat was op Daytona in 1976, vanaf dat moment staat de R90 S dan ook bekend als de Daytona…
Helemaal vlekkeloos verliep het seizoen overigens niet. Op Laguna Seca stuurde McLaughlin wat te fanatiek in de snelle, aflopende bocht 8 – de Corkscrew. De BMW bokte hem er als een rodeostier genadeloos vanaf en een fractie van een seconde later maakte fotograaf Mush Emmons deze foto.
McLaughlin liep wonderwel geen verwondingen op en zou het Amerikaanse Superbike-kampioenschap in 1976 als tweede afsluiten. Dat jaar werd Reg Pridmore de eerste Superbike-kampioen uit de historie en BMW werd de houder van de eerste Superbike-constructeurstitel. De reputatie van de R90 S werd direct iconisch. Net zoals de spectaculaire crashfoto van McLaughlin uit 1976!
Foto: Mush Emmons / Archief A. Herl
