donderdag 3 oktober 2024

Marathonmotor: Honda CBX-B

Dertig jaar geleden viel Cees van Norden voor de looks van de Honda CBX-B. Zes cilinders op een rij, hij kon er zijn ogen in de toenmalige motorzaak in Gouda niet van afhouden. Sindsdien bestaat er voor Cees maar één motor en dat is de CBX. Nooit is bij hem het idee opgekomen om zijn CBX in te ruilen voor een andere motor. Sterker nog: er werd nog een CBX (met zijspan) bijgekocht. 

Motorrijden was voor Cees van Norden (72) uit Haastrecht geen jongensdroom. Pas op zijn veertigste ging hij, aangespoord door een kennis, motorrijles nemen. ‘Noem het maar een vroege midlifecrisis. Maar ik moet toegeven dat ik van die beslissing nooit een moment spijt heb gehad. Ik vond motorrijden direct leuk. Het was een prima uitlaatklep naast mijn drukke werkzaamheden (eigen drukkerij). De eerste motor die ik kocht was een Suzuki GS450L, een lichte chopper. Ik ben daarmee naar de TT en naar Francorchamps geweest. Dat vond ik toen al heel wat. Tot voor een paar jaar terug is deze motor altijd in de familie gebleven. Eerst heeft mijn vrouw ermee gereden en later onze twee dochters.’

Man en motor

NaamCees van Norden
WoonplaatsHaastrecht
Leeftijd72 jaar
Beroeppensionado
Rijdt sinds1989
Aangeschaft1991
Nieuwprijscirca € 4.600,-
Dagwaardecirca € 5.000,-
Rijstijlrustig
Gebruiktoer/vakantie
Brandstofverbruik1:14
Olieverbruik1:6.000
Onderhoudmotorzaak
Bouwjaar1983
Kilometerstand149.700 km

Zelf was Cees na een jaartje uitgekeken op de Suzuki. ‘Toen ik een keer in de motorzaak van Joop Kruisinga was, viel mijn oog op de Honda CBX-B. Ik had eigenlijk niet eerder zo’n zescilinder gezien. Maar wat een mooie machine. Ik heb de motor gekocht zonder verder ergens bij na te denken en ben ermee gaan rijden. Totdat ik een jaar later weer eens bij Kruisinga kwam en daar een nog veel mooiere CBX zag staan. Dat was de motor die ik nu, dertig jaar later, nog steeds in bezit heb. De tellerstand is in die dertig jaar van 20.000 naar bijna 150.000 kilometer gegaan. Gemeten over het aantal jaren niet echt spectaculair. Voor woon-werk is de Honda nooit gebruikt. Alle kilometers zijn plezierkilometers. In 2009 heb ik een CBX met zijspan gekocht, omdat mijn vrouw vanwege een spierziekte problemen had met zelf motorrijden of achterop zitten. Toeval of niet, mijn eerste CBX had kenteken MF-23-LV. Mijn huidige CBX heeft kenteken MF-22-LV en de CBX met zijspan MF-24-LV. Puur toeval, maar wel leuk om even te noemen.’

Marathonmotor: Kawasaki VN800 Classic

En dan het motorblok. De revisie is alweer tien jaar achter de rug en het blok loopt nog als een zonnetje. Wat loopt zo’n zescilinder toch mooi. De buitenkant van de cilinders oogt al lang niet meer als nieuw, de binnenkant waarschijnlijk wel. Afgezien van een heel klein beetje zweten bij het kleppendeksel is het blok droog. Van Sleeuwen: ‘Boven in het kleppendeksel zit de kabel voor de toerenteller. Een O-ringetje zorgt daar voor de afdichting en dat wil nog wel eens lekken.’ ‘Klopt’, aldus de eigenaar, ‘dat O-ringetje heb ik al twee keer vervangen. Heel veel werk is dat niet.’

Zes cilinders synchroniseren kan nog een hele klus zijn.

Koolborstels

In het jaar dat Cees in het bezit kwam van zijn CBX1000 werd de Nederlandse CBX-club opgericht. ‘Ik had een oproep gelezen in een motorblad en ben naar de oprichtingsvergadering gegaan. Daar was ik een van de veertien geïnteresseerden. Inmiddels zijn het er meer dan tweehonderd, een leuke actieve club mag ik wel zeggen. Ik ben sinds de oprichting (1991) dan ook lid van de Honda CBX1000 Club Nederland. De club kent een jaarlijks “Eurotreffen” dat telkens in een ander land wordt gehouden en georganiseerd door de daar gevestigde Honda CBX-club. Daardoor ben ik met mijn motor al in veel Europese landen geweest. In 1995 heb ik een rondrit gemaakt met mijn oudste dochter achterop. Het Eurotreffen was toen in Noorwegen. We hebben een rondje Noord-Oost Europa gedaan: Nederland, Berlijn, Kopenhagen, Oslo, Kongsberg (Eurotreffen), Stockholm, Helsinki, Gdansk, Warschau, Berlijn en weer thuis. Een prachtige reis met leuke herinneringen. Bijna ieder jaar werd er zo wel een leuke reis gemaakt. Afgelopen jaar zou het “Eurotreffen” in Nederland worden gehouden maar toen, en ook dit jaar, ging dat vanwege corona niet door. Alle hoop is nu gevestigd op 2022.’

Gedurende alle reizen heeft de Honda CBX-B onderweg nooit verzaakt. Cees: ‘Al scheelde het één keer niet heel veel. Ik vertrok uit Montpellier richting Nederland toen de motor kuren kreeg. De dynamo laadde nog amper. Als ik niet harder reed dan 80 ging het nog net goed. Achteraf bleek dat bij een hoger toerental (hogere snelheid) de koolborstels van de dynamo gingen “zweven” en het bijladen stopte. Ik ben toen rustig naar huis gereden. Op zich geen ramp, want het weer was zo slecht dat stevig doorrijden sowieso geen optie was. En normaal gesproken ben ik toch al niet iemand van hard rijden. Het brandstofverbruik van de CBX is bij mij zo’n 1 op 14, Maar als je flink doortrekt loopt het al snel op tot 1 op 10. Dat is dan ook zo’n beetje het verbruik van mijn zijspancombinatie, wat op zich dan weer vrij normaal is te noemen.’

Qua onderhoud doet Cees zelf heel weinig aan zijn Honda, zelfs aan poetsen heeft hij een hekel. ‘Het is zelfs een keer voorgekomen dat ik de CBX negen jaar lang niet heb gepoetst. Wat dat betreft vertroetel ik mijn CBX niet zoals sommige andere bezitters dat wel doen. Wel zorg ik ervoor dat er altijd goed en vooral tijdig onderhoud wordt gepleegd, want dat komt de betrouwbaarheid ten goede. Olie- en bandenspanning controleren doe ik zelf, de rest besteed ik uit.’

Revisie`

Voor beurten brengt Cees zijn Honda steevast naar een motorzaak. Eerst was dat Roadrunner Motoren in Velp. ‘Een eind uit de buurt, maar daar was ik via een kennis terechtgekomen. Prima zaak. Later ben ik voor onderhoud naar Six Center in Nieuwleusen (inmiddels verhuisd naar Heino) gegaan. De naam van het bedrijf zegt het al, ze zijn specialist in onderhoud en verkoop van onderdelen voor (klassieke) zescilinders. Behoudens een ingrijpende revisie van het motorblok is er nooit iets bijzonders met de Honda CBX-B aan de hand geweest.’

Die revisie was nodig, omdat het blok steeds meer olie begon te consumeren. Cees: ‘Het verbruik was opgelopen tot 1 op 1.000. In mijn topkoffertje heb ik steevast een bus met olie staan. Met zo’n 120.000 kilometer op de teller heb ik me afgevraagd wat te doen. Een andere CBX met weinig kilometers, als die al te vinden is, zou al gauw tussen de 6.000 en 8.000 euro gaan kosten. Totale revisie van het blok, inclusief arbeidsloon, zou ongeveer even duur uitvallen. Dat speelde tien jaar geleden. Omdat ik niet van plan was in de toekomst iets anders te gaan rijden dan een CBX heb ik besloten tot revisie.’

In 2010 zijn de onderdelen besteld, omdat Honda Nederland toen bezig was met een grote opruimactie. Een half jaar later is de revisie uitgevoerd door Six Center. Nieuwe zuigers, nieuwe klepzittingen, nieuwe nokkenasketting, nieuwe lagerschalen, nieuwe koppelingsplaten, et cetera, et cetera. Alles wat maar een beetje aan slijtage onderhevig was of dat in de nabije toekomst kon worden, is vervangen. Cees: ‘Na die revisie was het blok weer als nieuw, maar daar viel aan de buitenkant weinig van te zien. Het had veel geld gekost, maar op zich zag de motor er nog precies zo uit als voor de revisie. Maar waar het mij om ging, was dat het blok weer honderd procent betrouwbaar zou zijn voor de resterende jaren. Tot nu toe is dat steeds nog het geval geweest. Het olieverbruik is van 1 op 1.000 teruggelopen naar 1 op 6.000. Dat vind ik alleszins acceptabel.’

Honda CBX-B op de brug

Dat Cees van Norden geen poetser is, blijkt als hij met zijn CBX bij Motor.NL-expert Van Sleeuwen arriveert. De 38 jaar oude CBX ziet er deugdelijk uit, maar zeker niet in showroomstaat zoals bij menig andere CBX-bezitter wel het geval is. Van Sleeuwen begint met een kort proefritje waarna hij niet anders kan concluderen dan dat de Honda nog precies doet wat hij moet doen. ‘Natuurlijk is een 1000 cc van nu veel sterker, zijn de remmen beter, is eigenlijk bijna alles beter. Maar gezien de leeftijd, de CBX is inmiddels een soort van klassieker, functioneert alles nog zoals je van zo’n motor mag verwachten.’

Toerisme: Eilandhoppen rond het IJsselmeer

Op de brug kan de zescilinder eens goed van alle kanten worden bekeken, te beginnen bij de voorkant. Daar bevinden zich nog steeds de originele geventileerde remschijven. Die zijn nog nooit vervangen en gezien het geringe slijtagepatroon is dat op korte termijn ook niet nodig. Om de voorvork wat stabieler te krijgen is een stabilisator tussen de vorkpoten gemonteerd. Die zat er overigens al op toen Cees de CBX kocht.

Voor het overgrote deel verkeert de CBX nog in originele staat. Wel zijn er een keer andere uitlaten (Jama) gemonteerd. Cees: ‘De originele waren doorgeroest. Ik heb gekozen voor een type dat zoveel mogelijk op de originele uitlaat lijkt. Het uitlaatgeluid is zeer beschaafd of beter gezegd, bijna fluisterstil. Ik hou niet van herriepijpen.’

Accu en laadstroom vertonen geen gebreken.

De koplamp van de CBX ziet er erg mat uit. Van Sleeuwen: ‘Dat is normaal voor motoren van die leeftijd. Goede verlichting was toen vaak bijzaak. Een groot verschil met moderne motoren.’ Net als de koplamp ziet ook het dashboard er wat dof uit. Mooi is anders, maar dat doet in dit geval niet af aan de functionaliteit. 

De Honda heeft nooit schade gehad. Het kuipwerk en de tank hebben dan ook nog de originele lak die zonder veel poetsen in goede conditie is gebleven. De buddyseat is een keer vervangen. Cees: ‘Ik was op een treffen waar iemand zo’n buddy te koop aanbood. Dat kwam precies op het juiste moment.’

Cees van Norden is niet van plan zijn CBX op korte termijn in te ruilen voor iets anders. ‘Ik zou wel gek zijn, nadat ik zoveel geld heb geïnvesteerd in de revisie van het blok. Ik ben nu 72 en het is maar de vraag hoe lang ik nog motor kan rijden. Ik hoop natuurlijk nog heel lang. De kilometers worden verdeeld over twee CBX-en. Eentje met en eentje zonder zijspan.’

Pluspunten Honda CBX-B

De CBX is uitgegroeid tot een collectors item 

Minpunten Honda CBX-B

Hoog brandstofverbruik

Honda CBX-B: goed om te weten

De CBX werd in 1978 geïntroduceerd. Voor Honda was het de eerste zescilinder. Benelli had eerder in 1974 al een 750 cc op de markt gebracht. Een jaar na Honda kwam Kawasaki met een watergekoelde 1300cc-zescilinder. Ondanks dat bijna iedereen de CBX een prachtige machine vond, vielen de verkopen tegen. Voor een sportieve motor liet de handelbaarheid van de brede zescilinder te wensen over. ‘More show than go’ riepen de criticasters. 

Om de verkopen van de CBX nieuw leven in te blazen kwam er in 1982 een CBX-B met monovering en een kuip op de markt. Daarmee werd de CBX meer geschikt gemaakt als toermotor. Ook het kontje, tank en zijschildjes werden aangepast. Het blok werd teruggetuned van 105 tot 100 pk. Dat laatste had te maken met nieuwe wetten in Amerika waar op dat moment 100 pk de grens was. Ondanks deze aanpassing werd de CBX in Amerika vanwege speciale wetjes aldaar geen succes. In Europa deed de CBX het wat beter, maar de CBX was zeker geen succes voor Honda om op voort te borduren. In 1985 viel het doek voor de CBX. Honda bouwde later wel weer zescilinders, maar dat waren zescilinderboxers voor de GL-types (vanaf GL1500).

Richtprijzen bij motorzaak

Een Honda CBX is een van de weinige motoren zonder afschrijving. Als je een CBX zoekt, zul je er meestal meer voor moeten betalen dan wat hij nieuw heeft gekost. De nieuwprijs lag destijds omgerekend op ongeveer € 5.300,-. Een goed onderhouden CBX, die nog in originele staat verkeert, levert dit bedrag nu nog gemakkelijk op.

Reparaties en problemen

19.200 km toerentellerkabel vervangen
51.000 km koolborstels dynamo vervangen
67.700 km uitlaatsysteem vervangen
72.400 km toerentellerkabel vervangen
97.000 km revisie Pro Link
120.000 km revisie motorblok

Merkenclub

De Honda CBX1000 club (www.cbx1000.nl) bestaat sinds 1991 en telt zo’n tweehonderd leden. Doel van de vereniging is de CBX-generatie rijdende te houden. Er zijn het hele jaar door (club)activiteiten met als hoogtepunt het jaarlijkse Eurotreffen ergens in Europa.

Peter van der Sanden
Peter van der Sanden
Sinds 2004 is Marathonmotor een vaste rubriek in Moto73 van Peter van der Sanden, waarbij het gaat over motoren die al flink wat kilometers hebben afgelegd en waarvan de historie grotendeels bekend is. Bij Van Sleeuwen Motoren aan de Antoniusstraat 60 in Volkel (Moto73 expert) worden deze motoren aan een uitgebreide technische inspectie onderworpen.

Stay tuned

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit het laatste nieuws! Onze nieuwsbrief wordt iedere week op dinsdag (bij veel nieuws) en donderdag verstuurd.


Gerelateerde artikelen