De meeste brildragende motorrijders rijden met hun gewone bril door het verkeer. Kan dat? Ja, natuurlijk. Maar het kan ook fout gaan, met tranende ogen of erger als resultaat. Een motorbril op sterkte voorkomt dat – en je gewone bril gaat langer mee. Bij Specialspex weten ze er alles van.

De naam zegt het al: bij Specialspex ga je langs voor speciale brillen, in dit geval voor bijvoorbeeld fietsers, skiërs of motorrijders, maar ook duikers en hardlopers kunnen er terecht voor een bril op sterkte. Beginnen we maar met de belangrijkste vraag: wat maakt een bril tot motorbril?

Motorrijden in noodweer: Pompen of verzuipen

Tegen tranen

De meeste motorbrillen hebben een meer of minder sterk gekromd montuur. Rinse Kijlstra, een van de eigenaren en opticien van huis uit: “Door die kromming sluit de bril beter op je gezicht aan. Bij een normaal, recht montuur, met de glazen in één lijn, treden er wervelingen achter de glazen op. Dat zorgt voor tranende en droge ogen, wat je op de motor echt niet moet willen. Ook stof en insecten kunnen zo in je ogen terecht komen.” Daarnaast geeft de kromming van het montuur minder kans dat je helm op je bril drukt, of dat je bril meegaat als je je helm afzet.

Hoge veren

Veel motorbrillen hebben ook hogere veren, wat voor extra bescherming vanaf de zijkant zorgt. “Dat zie je bijvoorbeeld bij de Wiley Breach, een van de meest populaire modellen onder motorrijders.” Wat dat montuur zo populair maakt? Rinse: “Behalve die hoge veren heeft hij een makkelijk te verwijderen foamlaag aan de binnenkant, die voor een nog betere afdichting tegen stof zorgt. Ook heeft hij een relatief brede neusbrug, die voor veel menen prettig aanvoelt, zeker door het zachte materiaal op die plek.” Als extraatje heeft het montuur twee open en dicht te klikken ventilatieklepjes. “Die zorgen voor frisse lucht binnen de foamlaag, zodat je geen duikbrileffect krijgt.”

Vlees

De meeste voor motorrijders bedoelde monturen kunnen tegen een stootje. Dat zie je ook bij dit model terug. “Motorrijders zetten hun helm nog wel eens op terwijl hun bril nog boven op hun hoofd staat. Daar worden gewone monturen niet blij van: ze verbuigen of ze kunnen breken. De meeste monturen die wij hier aanbieden kunnen aanzienlijk meer hebben. Er zit meer ‘vlees’ op de scharnierpunten en het materiaal is flexibeler dan bij de meeste gewone brillen.”

Hagel

Motorbrillen vragen natuurlijk om speciale glazen. “De meeste gewone brillen hebben glazen van CR39 kunststof,” weet Rinse. “Dat werkt prima, tot je er een steentje op krijgt. Dan breekt dat materiaal net als gewoon glas in een aantal scherven. Voor motorbrillen en andere sportbrillen kiezen wij dus voor polycarbonaat. Dat is technisch onbreekbaar,” meldt hij, en als bewijs legt hij een glas op tafel waar vanaf tien meter met een hagelgeweer op geschoten is.

Hardingslaag

CR39 is wel optisch zuiverder, geeft Rinse aan, maar dat verschil is zo minimaal dat het de meeste gebruikers niet opvalt. En is polycarbonaat niet aanzienlijk krasgevoeliger, zoals een opticien opmerkte? “Daar heeft hij helemaal gelijk in. Het is zachter materiaal, anders zou het die impact van zo’n schot hagel niet kunnen hebben. Om krassen te voorkomen, krijgen de glazen dus standaard een hardingslaag.”

Op sterkte

Een bij opticiens nog wel eens gehoord misverstand is dat de sterk gekromde glazen van motor- en andere sportbrillen niet of niet goed op sterkte te slijpen zijn. “Dat is ook een relatief nieuwe ontwikkeling, maar het kan dus prima. We moeten dan wel de hoek die de glazen ten opzichte van elkaar maken aan de glasleverancier doorgeven. Bij de meeste gewone brillen liggen die glazen op één lijn, zoals ik al zei; bij onze hebben ze een onderlinge hoek van pakweg 14° voor de meer casual modellen, die relatief sterk op gewone monturen lijken, tot 28° bij modellen zoals de Breach.

Op kleur

Het op sterkte slijpen van de glazen en de hardingslaag zijn bij de prijs van de brillen inbegrepen. Voor een meerprijs kan je kiezen voor multifocale glazen, al dan niet gepolariseerde zonneglazen in verschillende kleuren, meekleurende glazen, een spiegelcoating en een anticondenscoating met twee jaar garantie. “De meeste motorrijders kiezen voor helder of voor meekleurend glas, dat we in grijs en bruin aanbieden. Bruin geeft wat extra contrast op de weg en kleurt alles wat zonniger; grijs is kleurechter en biedt meer contrast in de natuur.” De andere, niet meekleurende tinten hebben allemaal hun heel specifieke voordelen, maar die gaan zoals gebruikelijke gepaard met even specifieke nadelen. “Geel werkt bijvoorbeeld uitstekend bij slecht zicht, maar als de zon gaat schijnen wordt dat zo fel dat je acuut een zonnebril nodig hebt. Meekleurende glazen zijn vaak de beste keuze.”

Multifocaal

Kies je voor multifocale glazen, dan is het goed om te weten dat de kromming van de glazen wel enige invloed op het leesgedeelte heeft. “Horizontale lijnen buigen in dat deel van het glas naar beneden af. Dat is bij gewone multifocale brillen ook zo, en daar passen je hersenen zich snel op aan. Bij gekromde glazen is dit effect iets sterker. Op de motor geeft dat eigenlijk nooit problemen: je gebruikt het leesgedeelte vrijwel uitsluitend voor je dashboard en je navigatie, en die zitten recht voor je.” Omdat je op de motor vooral het op ver kijken geslepen deel gebruikt, zit het leesdeel ook wat lager in het glas dan bij brillen voor dagelijks gebruik. “Bij brillen met een hoge leestoeslag, zeg maar vanaf +3, houden we ook rekening met het feit dat dashboard en navigatie wat verder weg zitten dan de gebruikelijke leesafstand van een centimeter of veertig.” 

Polariseren

Gepolariseerde zonneglazen nemen iets van de reflecties van zonlicht op water of andere oppervlakken weg. Dat geeft een rustiger beeld. “In het verleden gebeurde het wel dat je met gepolariseerde glazen je dashboard of je GPS niet meer kon lezen, maar bij moderne systemen is dat inmiddels verbeterd,” meldt Rinse.