De Europese Unie kwam half september voor het eerst met een voorstel om alle rijbewijseisen in heel Europa gelijk te trekken. Dat zou voor Nederland betekenen dat mensen met een B-rijbewijs (voor auto’s) ook op A1-motoren (lichtste categorie) zouden mogen rijden. Hierna bleef het even stil, maar onlangs heeft het CDA verkondigd dat het deze regeling heeft opgenomen in zijn verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen. Gaat dit voorstel een mobiliteitsoplossing worden of is het juist gevaarlijk om automobilisten op de motor te zetten?

Allereerst spreken we met motor-enthousiast en Tweede Kamerkandidaat Pien Meppelink. Zij staat als nummer 43 op de kieslijst van het CDA en heeft zich er hard voor gemaakt dat de partij deze regeling in het verkiezingsprogramma op zou nemen. Pien denkt dat we het motorrijden niet alleen moeten beperken: ‘Motorrijden is een goed alternatief voor de auto. Ik ben voor mijn werk veel in het buitenland en daar zie ik hoeveel tweewielers er zijn. De regeling werkt daar geweldig. Natuurlijk gebeuren er soms ongelukken, maar dat gebeurt ook met fietsers en automobilisten. Mensen houden daar automatisch veel meer rekening met elkaar, omdat ze gewend zijn dat er ook motorfietsen aan het verkeer deelnemen.’

CDA stelt A1-bij-B rijbewijs voor in nieuw verkiezingsprogramma

Aan diverse onlinereacties is te merken dat veel mensen het een onverantwoord idee vinden, omdat ze denken dat iedere automobilist direct mag opstappen. Pien stelt dat dit helemaal niet de bedoeling is. Haar lijkt het systeem dat België heeft een logische stap. Bij onze zuiderburen mogen automobilisten, als ze twee jaar hun rijbewijs hebben, een A1-motor berijden. Daarvoor moeten ze wel nog verplicht vier uur aan rijlessen volgen. Pien: ‘Of mensen nou vier of acht uur een cursus volgen, is niet het interessantste punt. Wat ik wel wil is dat ernaar gekeken wordt en dat het als een serieuze mobiliteitsoplossing wordt gezien. Ik denk verder dat motorrijden geen hogere wiskunde is. Als je namelijk je autorijbewijs al een paar jaar hebt, dan zou het rijden op een lichte motorfiets best moeten kunnen. Mensen moeten ook zelf de verantwoordelijkheid krijgen om te zeggen of ze wel, of niet goed genoeg kunnen rijden.’

Pien vervolgt dat het voorstel niet alleen de wet gelijktrekt met andere Europese landen, maar dat het ook een briljante mobiliteitsoplossing is. Hiervoor haalt ze een studie van de Universiteit van Leuven aan. Deze studie concludeert dat als tien procent van de automobilisten de motor zou nemen, dat de files dan met veertig procent zouden afnemen. Pien: ‘We moeten naar het grotere geheel kijken. Motorrijden is niet alleen superleuk, maar ook een serieuze oplossing voor mobiliteitsproblemen.’

Dat het besturen van een 125cc-motor gevaarlijk is voor automobilisten, is Pien het niet mee eens. ‘Ik denk dat motorrijders sowieso weten, op het moment dat ze opstappen, hoe kwetsbaar ze zijn. Je gaat bewust die kwetsbaarheid aan, omdat het voor jou het ideale vervoermiddel is.’ Ook denkt ze dat het argument dat 125cc-motoren te sloom voor de snelweg zijn niet helemaal opgaat. ‘De snelweg is nu overdag een 100km/u-weg, dus met een beetje 125-motor kom je daarmee wel weg.’

De MAG

De Motorrijders Actiegroep (MAG) is het met Pien eens. De vereniging stelt dat het in bijna alle landen om ons heen mag en dat het vanwege de verlaagde maximumsnelheid op onze snelwegen ook prima zou moeten kunnen. In een eerder bericht stelde de MAG dat onze oosterburen een dergelijke regeling al hebben, ook al geldt er op stukken Autobahn geen snelheidslimiet. Volgens Hugo Pinksterboer, woordvoerder van de MAG, is er eigenlijk maar één ding wat überhaupt eng is aan het rijden op zo’n kleine motor: ‘Dat zijn de stukken snelweg waar je een heel korte in- of uitvoegstrook hebt. Met een sterkere motor heb je daar de mogelijkheid om te kiezen of je remt, of gas geeft om beter uit te komen. Op een A1 heb je maar één optie.’

Hugo vervolgt dat het daarom voor 125cc-bestuurders belangrijk is om de beperkingen van hun motorfiets te kennen en bewust te rijden. De MAG wil daarom, net zoals in onze buurlanden het geval is, dat de B-rijbewijshouders die op een A1 willen stappen eerst verplicht een aantal motorrijlessen nemen. Over het aantal en de duur ervan kan nog gediscussieerd worden, net als over de invoering van een examen. Hugo: ‘Ik ben er bijna van overtuigd dat automobilisten die met hun B op een A1 gaan rijden heel goed weten wat ze doen.’

Verder benadrukt Hugo dat België laat zien dat de invoering niet gevaarlijk is. ‘Ze doen het daar sinds 2013, en net als in Nederland daalt het relatieve aantal motorongevallen en motordoden er nog steeds.’

Het doelgebied van een 125cc ligt niet zozeer op de snelweg als wel op provinciale wegen en in de steden. Hugo stelt dat de automobilisten die voor een 125cc-motor gaan dat vooral zullen doen uit mobiliteitsoverwegingen. ‘Voor woon-werkverkeer is een 125 gewoon geweldig.’ Hij vervolgt dat dit verschillende redenen heeft: ‘Je hebt er nauwelijks last van files mee, doordat je met een kleine motor er gemakkelijker tussendoor rijdt. Daarnaast zijn zowel de aanschaf als de verzekering over het algemeen heel goedkoop. En ze rijden ook nog eens superzuinig. Een verbruik van 1 op 35 is geen uitzondering.’

Hugo besluit zijn verhaal door terug te grijpen naar wat andere Europese landen doen. In veertien landen speelt de lichte motor namelijk al jaren een rol in het reduceren van de filedruk, parkeerproblemen en uitstoot. ‘Je kan aan de Belgische cijfers zien dat automobilisten graag gebruikmaken van de mogelijkheid om op een A1 te rijden. In Nederland is het percentage 125cc’s ongeveer anderhalf procent van het aantal nieuw verkochte motoren. In België zie je dat dit meer dan een kwart is.’

‘Wij motorrijders hebben meer geluk dan automobilisten’

Andere geluiden

Veilig Verkeer Nederland (VVN) vindt het vooral belangrijk om eerst beter te onderzoeken of deze nieuwe regeling veilig zou zijn voor ons land. ‘VVN is van mening dat eerst goed onderzocht moet worden of dit veilig is. Vervoersarmoede en filedruk moeten we veilig oplossen. Het spreekt voor zich dat een verstandige en veilige mobiliteitskeuze door de weggebruiker uit de verschillende modaliteiten altijd van groot belang is’, stelt Rob Stomphorst, woordvoerder van VVN, in een schriftelijke verklaring.

De Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging (KNMV) vindt het idee van automobilisten die straks ook op een lichte motor mogen rijden geen goed plan. De vereniging stelt in een bericht dat het doel van het voorstel zeker goed is, maar dat het voorstel van Pien niet per se de juiste oplossing is. Arjan Everink, hoofd verkeer en opleidingen bij de KNMV, reageert als volgt op het verkiezingspunt: ‘Motorrijden is in de basis niet gevaarlijk, maar je kunt wel gevaarlijk motorrijden. En voor iemand zonder een gedegen opleiding met een lichte A1-machine die direct aan het verkeer mag deelnemen, is het verschil tussen die twee niet te maken’.

Verder stelt Arjan dat een gemiddelde A1-leerling momenteel zo’n twintig lessen nodig heeft, voordat deze het motorrijden vaardig is. ‘Bovendien zakt een gemiddelde leerling ook nog eens minimaal tweemaal voor het theorie-examen. Dat is volgens mij een teken dat een gedegen opleiding essentieel is om mensen veilig, met ruime theoretische én praktische kennis, op pad te sturen met een A1-rijbewijs’.

De KNMV bepleit dat ze het het beste vindt als de huidige rijbewijsstructuur op de schop gaat. Dat houdt in dat de A1-categorie een verdubbeling van de hoeveelheid kracht krijgt, naar 22 kW. Dit zou volgens de vereniging de categorie aantrekkelijker moeten maken voor beginnende motorrijders en voor woon-werkverkeer. Verder bepleit de KNMV een verdere inperking van het onbegrensde A-rijbewijs en de vereenvoudiging van het theorie-examen voor bestuurders, als ze al een B-rijbewijs hebben.

Om tafel

Of automobilisten in Nederland in de toekomst ook A1-motoren mogen besturen, blijft voorlopig de vraag. Het Europese voorstel heeft namelijk nog geen opvolging gekregen en het CDA is de enige Nederlandse politieke partij met dit standpunt in zijn verkiezingsprogramma. Duidelijk is in ieder geval dat de MAG al om is, maar dat dit niet geldt voor de KNMV. Deze laatste partij heeft wel aangegeven om binnenkort met Pien om de tafel te gaan zitten, om het idee verder te bespreken. Beide kanten willen namelijk meer motorrijders en motoren als mobiliteitsoplossing op de weg, maar zijn het beslist nog niet eens over de details.