vrijdag 19 april 2024

Wat is Skyhook-techniek nou precies?

Voor het gros van de motorrijders zal elektronisch gestuurde vering een enorme ver van je bed-show zijn. Er rijden immers net zo goed nog motoren met twin shock-vering rond. Ook de upsidedown-vork heeft nog niet alle reguliere telescoopvorken verdreven. Toch zijn de voordelen van slimme vering legio. Zo is de 2021 Kawasaki Versys 1000 SE – echt niet de zoveelste nieuwe motorfiets waar niks aan veranderd lijkt. Door de toevoeging van Skyhook verandert er daadwerkelijk wel iets. Alleen zie je er helemaal niets van. Dus: wat is dat Skyhook nou precies?

Schroevendraaier thuislaten

Van Skyhook hoorden we voor het eerst 2013 met de Ducati Multistrada 1200. Eerder introduceerde Ducati al elektronische vering van Öhlins op de eerste generatie Multistrada. Dat systeem reageerde niet uit zichzelf op wisselende omstandigheden en deed dat al helemaal niet automatisch. Je schroevendraaier kon je thuislaten, maar dat was het ook wel. Sindsdien klinkt Skyhook misschien als een Ducati-dingetje, maar het werd ontwikkeld door Sachs. Dat werpt zich zich al sinds 1994 op Skyhook-techniek. Ook de Multistrada V4S heeft Skyhook gestuurde vering, maar dat is weer afkomstig van Marzocchi. Dus vergis je niet; Skyhook is geen merknaam, het is een algoritme.

Letterlijk

Skyhook is veel ouder dan de Multistrada waarbij Skyhook voor het eerst in de motorwereld gebruikt werd. Al in de jaren 70 werd ermee geëxperimenteerd. In de begin jaren waren het voornamelijk auto-pioniers als Colin Chapman (de man achter Lotus) en de slimme koppen bij Citroën die zich ermee bezighielden. Toch is het principe zowel op twee als vier wielen gelijk. Skyhook moet je bijna letterlijk nemen; alsof je motor aan een haak uit de hemel hangt. Als het gewicht goed verdeeld is en het touw aan die haak precies lang genoeg is, ligt de motorfiets perfect op de weg. Is het touw iets te lang, dan zakt hij door en gaan bruikbare millimeters veerweg verloren. Is het touw te kort, drukt er niet genoeg massa op de banden om voldoende grip te creëren. Met behulp van het Skyhook-algoritme kan de lengte van dat virtuele touw waaraan de haak uit de hemel hangt constant precies goed zijn. Volgens experts komt Skyhook in principe allemaal neer op een relatief eenvoudige wiskundige vergelijking. Dat mogen experts wellicht eenvoudig vinden, maar voor mij en velen met mij hadden ze net zo goed Scrabble-tegeltjes tegen een muur kunnen gooien. Desondanks valt het uit te leggen.

Zo efficiënt mogelijk

Met het Skyhook-algoritme wordt de al aanwezige elektronische vering op de Versys 1000 SE naar een hoger plan getild omdat het constant zo efficiënt mogelijk kan werken. De ECU heeft een voorgeprogrammeerd nulpunt. Het algoritme en het bijbehorend rekenprogramma helpen het rijwielgedeelte constant en in een fractie van seconde terug naar die nullijn te brengen; het punt waar de motorfiets – als het aan de haak hangt – altijd het perfecte contact met het wegdek houdt. In plaats van enkel reactief te dempen, reguleert het systeem dankzij Skyhook ook actief door de veervoorspanning op- of terug te schroeven. Dat houdt het rijwielgedeelte onder lastwissels in het meest effectieve deel van de veerweg. Die schijnbaar relatief eenvoudige wiskundige vergelijking stelt de motor, op basis van een wirwar aan sensoren, in staat de vraag te beantwoorden; wat als? Wat als de rijder onder hellingshoek X, met snelheid Y, bij gasopeningspercentage X, enzovoorts. Al die variabelen worden door de Skyhook-mangel gehaald. Op basis van die uitkomst, stuurt het brein van de motorfiets de vering aan zodat-ie zich kan aanpassen. En dat keer op keer. Data inwinnen, berekenen en reageren. En dat elke milliseconde. 

Skyhook
Showa/KECS-schokdemper wordt op basis van het Skyhook-algoritme aangestuurd. De demping en veervoorspanning worden vervolgens automatisch aangepast.
Skyhook
De voorvork wordt ook elke milliseconde aan de omstandigheden aangepast. Allemaal met als doel de motor zo snel en efficiënt mogelijk terug in het ideale deel van de veerweg te brengen: het punt waar de lengte van het denkbeeldige touw precies lang genoeg is.
Nick Enghardt
Nick Enghardt
Nick Enghardt, geboren op 14 december 1989. Druktemaker, techniek-nerd, liefhebber van oude motoren en een eindeloze bron van nutteloze (motor)feitjes. Werkt haast net zo lief aan zijn motoren als hij erop rijdt. Behalve dat Nicks motoren niet zelden stuk voor stuk stilstaan. Gelukkig maar dat hij MotorNL-testredacteur is en er dus altijd wel een nieuwe motor te testen valt.

Stay tuned

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit het laatste nieuws! Onze nieuwsbrief wordt iedere week op dinsdag (bij veel nieuws) en donderdag verstuurd.


Gerelateerde artikelen