TankTasTocht #5 Overijssel: Willempie zie je overal

Zo ongeveer kan zijn tentenkamp er hebben uitgezien. Willem van Oranje, Vader des Vaderlands, bracht in 1568 een leger op de been om de Spanjolen uit de Nederlanden te verjagen. Aan het begin van die Tachtigjarige Bevrijdingsoorlog dobberden de Watergeuzen op bootjes en bivakkeerden de grondtroepen in tenten. En met een beetje fantasie ziet die rij witte tenten van Landgoed Lindehof in Blesdijke er uit als zo’n legerkamp van onze ome Willem.

Fotografie: Michiel van Dam

Anno 2022 zijn er natuurlijk wel wat verschillen met toen. Onder het doek van onze glamptent staan een comfortabel bed en bankstel en snorren koelkast en petroleumkachel. In plaats van een latrine staat ons een privé-badkamergebeuren tot beschikking. Zaken waar Willem en zijn strijdmakkers nog niet van konden dromen.

Grote zwerfkei

Evenmin als van het ijzeren paard, dat getrouw naast onze tent staat te wachten totdat we de startknop indrukken. We beginnen onze route in Willemsoord bij De Steen, vernoemd naar een grote zwerfkei op de kruising van de Steenwijkerweg en de Koningin Wilhelminalaan. Willemsoord was de derde kolonie van Weldadigheid, die begin negentiende eeuw in dit gebied uit de woeste grond werd gestampt. Omdat de Willems van Oranje meebetaalden en omdat het natuurlijk toffe reclame is als het koningshuis zich aan je zaak verbindt, kregen de koloniën namen van Oranje. Daarom prijkt Willems naam op het plaatsnaambord dat wij passeren.

Zo’n Harley Pan American draaft niet alleen op hooi en water. Euro 95 blieft het beestje. In Oldemarkt staat een zelfbedieningstank en zo ontdekken wij de handelaar daarnaast. Carrosso heeft een imposante collectie prachtautomobielen in de showrooms staan die wij zo maar mogen bekijken van de vriendelijke Oldemarktse meneren. We krijgen er zelfs koffie bij aangeboden.

Het is niet een zaak waar je een achtstehands Kadettje scoort, meer een etablissement waar de prinsen Bernhard hun vergulde spaarvarkentjes komen stukslaan. En misschien de huidige kroondrager Willem A. van O. te D.H.

Turfwinning en riet

Rietlanden, water, moerasbossen en hier en daar een molen bepalen het uitzicht in de Weerribben. Het landschap is door mensenhanden gevormd door turfwinning. Vanuit Ossenzijl werd de turf verder het land in getransporteerd. Toen de turfmarkt instortte, schakelden de Ossenzijlers over naar het verwerken van riet. Het plaatsje ligt idyllisch op een knooppunt van waterwegen en heeft een aantal frappante kerkjes die wij in het voorbijrijden bewonderen.

Bij Kuinre groeten we meneer en mevrouw ooievaar, slaan rechtsaf naar Slijkenburg waar een gedenksteen herinnert aan de rol die deze schans speelde in de Tachtigjarige Oorlog. En daarna rollen de motorbanden voort over de hoge, smalle en kronkelige Lindedijk. Die prachtweg brengt ons zonder tegenliggers of bumperklevers naar de Stellingwerven. De Harley zoemt over rechte, maar opnieuw lege wegen door kleinschalige landschappen op de zandruggen en een grote openheid van land en hemel. Al begin veertiende eeuw, dus ruim voor onze Willem, maakten de Stellingwerven zich los van Drenthe en haar landsheer, de bisschop van Utrecht. De Stellingwervers hadden hun vrijheid, net als hun Friese buren, hoog in het vaandel staan. In de negentiende eeuw ontwikkelden ze zich tot veenkoloniale nederzettingen, die de oorspronkelijke boerendorpen overvleugelden.

Desperado’s

De werven boden ook een schuilplek aan desperado’s, mensen die niet langer onder het regime van de Koloniën van Weldadigheid wilden leven. Als je in een nacht een plaggenhut wist te bouwen met een rokend schoorsteen erop, dan mocht je er blijven wonen. Dat was ook zo in Noordwolde. Ook de Noordwoldezen bekwaamden zich in het riet- en rotanvlechten, in 1908 werd er zelfs de Rijksrietvlechtersschool gesticht. In dat monumentale gebouw zit nu het Nationale Rietvlechtmuseum. We bekijken de interessante tentoonstelling vol binnen- en buitenlandse vlechtwerkkunst. Daarna steken we de straat over voor een vorstelijke lunch bij restaurant Tramhalteplein.

Langs oude Willem

Johan Cruyff zei het al. ‘Je ziet het pas als je het weet.’ Als je erop gaat letten, zie je Willempie overal. Na Willemsoord staat nu Willemstad op de routerol. Willemstad blijkt niet meer te zijn dan een straatnaambord aan een asfaltweggetje dat overloopt in een onverhard karrenspoor. Volgende halte: Wilhelminahoeve, dat wil zeggen het bord dat bij die zogeheten camping staat en dan rollen de banden alweer verder door het bos langs Oude Willem. Wie zich hier een knoertige stropers- en houthakkersherberg bij voorstelt komt bedrogen uit. Oude Willem is net als Willemstad niet meer dan een bordje op een paaltje. Geeft niks, het is mooi rijden hier.

Van de ooit uitgestrekte hoogveengebieden komen we onderweg nog wat plukjes tegen. In het Fochteloërveen en verderop na Dieverbrug ook bij Rheeveld en Brunnigerveld. Op de horizon trekken auto’s en trucks een lange streep, maar temidden van dit natuurdecor zijn het ros uit Milwaukee en wij alleen onderweg.

Via het Oranjekanaal en Oranjeoord bromt de Pan American tevreden naar Wilhelminaoord. Voort gaat het, in tomeloze vaart, slechts geremd door verkeersdrempels en gebodsborden 30 of 60 km per uur. Je zou er een desperado van worden.

Open voor bezoekers

Langs de weg trekt het opschrift op een gevel de aandacht.

Hoeve Koning Willem III staat open voor bezoekers. Aaldert en Ruth Middelwijk ontvangen er graag bezoekers, om iets van hun melkveehouderijbedrijf te laten zien. Wel graag even bellen of mailen vooraf, want de koeien en kalveren verdienen ook aandacht, net als hun vier kinderen en hond Gijs. De voormalige paardenstal is nu omgetoverd in luxueuze vakantieappartementen waar Willem van Oranje en zijn kornuiten maar al te graag zouden verblijven.

De schuur met die letters erop langs de weg moet nog worden ingericht als een bezoekersinformatiecentrum.

Na de Willempies, Wilhelmina’s en ander Oranjespul kunnen we Frederik ook nog wel aan boord hijsen. Fredriksoord was de eerste van de Koloniën van Weldadigheid waarvoor Willempie met een kroon in plaats van een pothelm zijn zegen en wat geld gaf. De expositie van Museum De Proefkolonie schopt je in het armoedige verleden van deze streek. Maar als je liever in het Grand Café deze toer afsluit vinden alle Willempies dat ook goed.

Download de route TankTasTocht #5 Overijssel