Toerisme Bourgogne, Frankrijk: nuchter slingerend door de wijngaarden

De route leest als een mooie wijnkaart: Chablis, Pommard, Meursault, Vougeot, Mercurey, Mâcon. Allemaal goed, allemaal lekker. Maar bovenal is deze selectie een excuus om door de wijngaarden van de Bourgogne naar het zuiden te sturen. Slingerend, alsof we een paar flessen achter de kiezen hebben.

Foto’s: Hans Avontuur

Vertrekpunt Chablis. Klein dorp voor zo’n grote naam. Na de aanloop uit Nederland is het een fijne plek om even uit te rusten. Ik parkeer de motor op het pleintje aan de Rue Auxerroise. Recht voor de deur van een typisch Frans café. De koffie is er sterk en het sfeertje ontspannen. Acclimatiseren doe ik in de omringende heuvels. Stuk voor stuk bebouwd met wijnstokken. De wegen smal en bochtig.

Toerisme Frankrijk: dwars door de Chartreuse

Eindpunt voor de dag is Béru, een gehucht met kleine huizen, een paar stevige boerderijen en een kasteel. En dat is precies waar ik moet zijn. Door een eeuwenoud poortgebouw rijd ik het domein op voor een nacht in nevelen. Met dank aan een Chablis Terroirs de Béru 2017, Chablis Terroirs de Béru 2018, Chablis Montserre 2018, Chablis Orangerie 2018 en Chablis Côte aux Prêtres 2018.

Kasteelbewoners Athénaïs en Antoin prijzen elk glas dat ’s avonds op tafel komt enthousiast aan. Zonder, maar vaker mét een verhaal erbij: ‘Tussen de muren van onze wijngaard verbouwden de monniken in de twaalfde eeuw al wijn. Je moet de Chablis Premier Vaucoupin 2018 nog proeven!’

Een dag later verlaat ik – zonder de verwachte kater – het kasteel. Het regent zachtjes. De wereld glanst van het laagje vocht op bladeren, gras en oude stenen. Regenpak aan, rijmodus op Rain en voorzichtig door de heuvels van de Chablis, aangeplant met stokken Beaunois, zoals ze de druif Chardonnay hier noemen. Witte wijn dus. Droog. Dat is lekker in het glas. Als het wegdek nou ook nog eens droog werd.

Zo chique als de naam Chablis klinkt, is de omgeving niet. Op veel plekken regeert het verval van het Franse platteland. De aftakeling heeft voor ons bezoekers een zekere schoonheid. De afbladderende gevels en luiken, overwoekerde ruïnes en af en toe een prachtige oude kerk of kapel die dapper stand houdt.

Route des Grands Crus

Evenwijdig aan de legendarische Route Nationale 6, die samen met de Nationale 7 naar de Middellandse Zee voert, stuur ik de BWM R 1250 GS Adventure over landelijke wegen. Soms rechtdoor, soms met een paar fijne bochten erin. Wijnranken maken plaats voor grasland, bos en akkers. Het asfalt golft op en neer.

Af en toe duikt er een landhuis of een kasteel op zoals Bussy-Rabutin, in de veertiende eeuw als vesting gebouwd en door de eeuwen heen telkens volgens de laatste mode aangepast. Met Roger de Rabutin had het kasteel een bijzondere bewoner, die carrière maakte als maarschalk en schrijver aan het hof in Parijs. Scherpe kritiek op de aristocratie kwam hem duur te staan. Koning Louis XIV sloot hem op in de Bastille. Later liet hij hem verbannen naar zijn kasteel in de Bourgogne.

Onder Dijon kom ik terug tussen de wijngaarden. Het landschap is er prachtig. Ik rijd halverwege de hellingen met beneden de dorpen en boven het bos. Op de hoogste toppen staan geen druivenranken, omdat daar het risico op winterse vorst te groot is. Ik volg een deel van de Route des Grands Crus, langs prestigieuze wijnhuizen in 38 mooie dorpen.

De motor slingert van het ene naar het andere domaine. Soms in de vorm van een statig landhuis, soms als eenvoudig pand aan de doorlopende weg in een dorp. In tegenstelling tot de Chablis, worden in dit deel van de Bourgogne tal van soorten wijn gemaakt. En goede ook. Ik verheug me erop om vanavond, wanneer de GS bij het hotel staat, er verschillende van te proeven.

Microklimaat

De lol van het rijden zit ’m niet per se in het maken van bochten zoals we dat uit de bergen kennen. Ze zijn er wel, maar niet voortdurend. Het gaat meer om het zoeken naar kleine avontuurlijke weggetjes die dwars door de wijngaarden gaan. Soms zijn ze eenvoudig te vinden en verhard, soms zijn het doorleefde gravelpaden met diepe kuilen waarvan het de vraag is waar ze naartoe gaan.

Vooral die laatste vind ik mooi. En het is telkens opnieuw verbazingwekkend hoe soepel en beweeglijk zo’n grote GS in zulk lastig terrein nog is. In dit deel van de Bourgogne is een deel van de wijngaarden omsloten door stenen muurtjes die vaak al eeuwenoud zijn. Het zijn miniwereldjes met een microklimaat, de Climats de Bourgogne die zelfs op de Werelderfgoedlijst staan.

Onderweg stuur ik de motor langs Château de Vougeot, één van de beroemdste wijnhuizen van de streek. Met proeven moet ik wachten tot vanavond in Beaune, maar alleen de weg erheen en het zicht op het kasteel zijn al machtig mooi. In de luwte is de Bourgogne op zijn mooist. Smalle wegen, verscholen dorpen en kleine huisjes die tussen de wijngaarden staan te zinderen in de zon. In deze loges de vignes, zet de boer zijn materiaal en kan hij schuilen voor de regen.

Op weg naar mijn slaapplaats Beaune neem ik de route achterom, weg van de Route des Grands Crus, maar door de heuvels van de Hautes-Côtes de Beaune. Bij gebrek aan voldoende wijnhuizen van internationale faam, is het er aanzienlijk rustiger. Het landschap biedt bovendien wat meer variatie met bos, weiland, stroompjes, akkers en natuurlijk wijngaarden, ook hier.

Aan het heerlijke stuk rijden – de BMW GS is er blij mee – komt een einde bij het Château de Savigny-lès-Beaune. Leuk kasteel met ronde torens. Maar de verrassing bevindt zich binnen: een museum met zo’n 250 motoren uit de periode 1902 – 1960, één van de grootste verzamelingen van Frankrijk. Ze staan in de ooit zo weelderige hallen en gangen van het kasteel. De namen klinken naar het verleden: Saroléa, Vincent, Velocette, Rudge, Blériot en Terrot, een motor die in de Bourgogne werd gemaakt.

De meeste motoren verkeren in dezelfde staat als het kasteel zelf. Schoonheid verborgen onder een laag van aftakeling.

1 van 7

Het armenhospitaal

Avond in Beaune. De motor staat op stand rust en ik kan de stad in om me te laven aan de zwoele avond. En ik ben niet de enige. Bij de wijnbarretjes hangen de mensen met de benen buiten. Levenslust tintelt door de straten. Ik geniet van een ronde door het compacte stadje, de lichtshow bij de kathedraal, een uitstekende maaltijd en een paar heerlijke glazen rood. Uiteraard van de streek.

Op de weg terug naar mijn slaapplek passeer ik het wereldberoemde Hôtel-Dieu, het middeleeuwse armenhospitaal. Het pand is het pronkstuk van de Hospices Civils de Beaune, een liefdadigheidsinstelling die in 1443 werd opgericht door Nicolas Rolin en zijn vrouw Guigone. Bovendien komt een belangrijk deel van de financiering al vijfhonderd jaar van wijn uit eigen wijngaarden.

Een dag later laat ik me meevoeren door het mooie landschap van de zuidelijke Bourgogne. De BMW R 1250 GS Adventure glijdt door het vriendelijke heuvelland. Op het ritme van klimmend en dalend asfalt passeer ik de wijnhuizen Pommard, Meursault, Volnay. Anderhalve generatie geleden waren dat gewoon wijntjes om een poulet de Bresse mee weg te spoelen, nu zijn het exclusieve merken, een miljoenenbusiness.

Toerisme Duitsland: een wals door de Palts

Onderweg leer ik dat veel domeinen nog altijd in handen zijn van families die zulke sterke banden hebben dat ze investeerders uit Amerika, het Midden-Oosten of Azië vaak buiten de deur weten te houden. Liever een kleiner domein als familiebedrijf dan een multinational met een CEO aan het hoofd. Dat idee. Ondertussen zak ik af naar het diepere en minder bekende deel van de Bourgogne. Het aantal wijngaarden neemt af, het aantal bochten toe.

Koppel en vermogen

Hoewel de meeste beroemde wijnhuizen achter me liggen, wordt de route zelf er niet minder van. Het terrein vraagt wat meer arbeid van de motorrijder. Spelen met koppel en vermogen. Scherp insturen van de bochten. Comfortabel uitdrijven in de dorpen. En ja, stevig aan het gas hangen als de weg dat even toelaat.

Over mooie oude verbindingswegen gaat het langs Nantoux, Rully en Mercurey, allemaal bekend om hun wijnen. Er staan landhuizen, kapellen, gehuchten van drie boerderijen en een hooiberg. Ik rijd dwars door de wijngaarden of over lange lanen in de schaduw van bomen. Borden nodigen uit om te stoppen: het middeleeuws dorp van Brancion, de grotten van Azé of de abdij van Cluny. Een kwestie van kiezen.

Morgen wacht het laatste stuk door de Beaujolais, inderdaad, die van de primeur, de jonge wijn. Maar na al die uren tussen wijngaarden, wijnkelders, wijnkastelen, wijndomeinen, wijnwinkels en wijnroutes, stuur ik de GS Adventure naar mijn hotel aan de rand van Challon. Het is de hoogste tijd om te proeven.

Download de route Bourgogne, Frankrijk

1 van 8