zondag 8 december 2024

How-To: Motoronderhoud Ketting reinigen en smeren

Doe het zelf!

De uitspraak ‘vaak ben je te bang’ is zeker op klein motorfietsonderhoud van toepassing. Redacteur Nick Enghardt is geen techneut, maar een fervent hobbysleutelaar zoals zovelen. Als hij het kan, kun jij het ook. Komende tijd legt hij je stap voor stap het meest voorkomende motorfietsonderhoud uit.

Stap 1 Ketting reinigen

Een ketting is meer dan wat geschakelde stalen plaatjes en busjes; de ketting moet het vermogen van het motorblok omzetten in aandrijving. Daar komt dus nogal wat kracht op te staan en dus is het van belang dat het onderhoud op peil is. Zeker als je bedenkt dat de locatie van de ketting ervoor zorgt dat vuil nooit ver weg is.

BENODIGDHEDEN

Middenbok of paddockstand
Rubberen of latex handschoenen
Kettingreiniger
Kettingspray of kettingvet
Tandenborstel
Borstel of veger
Poetsdoeken. Heel veel poetsdoeken!

Als het buiten erg droog is, wordt het stoffig. Als het te nat is, wordt je ketting ook een zootje. Tussen die twee extremen in volstaat het enkel smeren van de ketting meestal. Voordat dat zin heeft, is deze tijd van het jaar een ideaal moment om de ketting eerst goed schoon te maken.

Zorg voor voldoende poetsdoeken en ook al kun je een ketting schoonmaken met de motor op de zijstandaard, een middenbok of een paddockstand is echt een pre. Welke kettingreiniger de voorkeur heeft, is het uitproberen waard, maar bijna elke fabrikant die een kettingspray maakt, heeft ook een reiniger. Wij gebruiken hier de reiniger en kettingspray van Xeramic, omdat de bus groot genoeg is om ermee vooruit te kunnen, de spuitkop daadwerkelijk goed te richten is en zowel de reiniger als de kettingspray goed vloeit zonder onbedoeld op plekken terecht te komen waar je het spul niet wilt hebben.

Xeramic kettingreiniger

Daarnaast zijn er allerlei huis-, tuin- en keukenmiddeltjes, zoals WD40 of een bakje diesel en een kwastje, maar daarover hoor je wisselende resultaten. De geijkte motorfietskettingreinigers maken misschien niet zo gemakkelijk schoon als agressievere middeltjes, maar ze beschadigen de rubberen ringen tussen de schakels en de rollen in elk geval zeker niet. En dat is het belangrijkst.

Stap 2 Ketting reinigen

VOORBEREIDING

2.1

Zet je motorfiets rechtop met je middenbok of een paddockstand. Zorg dat het achterwiel vrij te draaien is. Besluit je de ketting te reinigen met de motor op de zijstandaard, dan staat je heel wat gehannes te wachten. Misschien dat iemand je kan helpen met tillen terwijl jij draait, maar met het achterwiel los van de grond werk je het vlugst en het best.

2.2

Vanaf hier is het fatsoenshalve noodzakelijk te vermelden dat chemicaliën je huid kunnen aantasten en irriteren. Het gebruik van rubber of latex handschoenen is dan ook slim, al betrap ik mezelf er ook regelmatig op ze ongebruikt te laten liggen.

2.3

Je kunt nu je hele motor inclusief de ketting wassen, maar reinigers werken niet heel goed als er water van je wasbeurt op de ketting is achtergebleven. Bij voorkeur veeg je eventueel grof vuil van de achterbrug en omliggende delen. Gebruik hiervoor een borstel of veger. De BMW F850GS waar wij aan werkten, had weinig grof vuil, dus konden we meteen door. Doekje met reiniger langs de kettingbeschermer en de achterbrug ter hoogte van het kettingwiel en door naar stap 3.

Stap 3 Ketting reinigen

INSPUITEN

3.1

Hoewel de meeste reinigers niet schadelijk zijn voor omliggende delen zitten er vaak wel ontvettende bestanddelen in. Die tasten de rubber X- of O-ringen van je ketting dan wel niet aan, maar je wilt het niet onnodig op je banden spuiten. Zorg dus dat je een doek achter de ketting houdt, zodat de kettingreiniger enkel op de ketting komt.

LET OP

Nu komt het aan op het reinigen van de ketting. Dat het achterwiel vrij kan draaien, is een pre, maar kom niet in de verleiding deze kliederklus te haasten door de motor te starten en te laten draaien op de middenbok. Ja, het kan en natuurlijk doen zovelen het zonder ongelukken. Desondanks kun je met vijf minuten googlen genoeg beelden van hoe het wel mis kan gaan vinden om een horrorfilm in elkaar te monteren. Doe het niet en draai het wiel met de hand. Neem het aan van iemand met een slecht genezen gebroken hand; tien functionerende vingers hebben, werkt het fijnst.

3.2

Als je ketting niet heel vies is – zoals wanneer het in de zomer droog en stoffig is – kom je vaak een heel eind door kettingreiniger op een doek te spuiten. Houd de doek tegen de ketting en draai het wiel, zodat de ketting langs de poetsdoek gaat tot het vuil eraf is. Spuit zo nodig meer reiniger op de doek en draai die regelmatig om.

Voor een wat viezere ketting zul je het iets dikker aan moeten brengen. Houd opnieuw een doek achter de ketting en begin voorzichtig met het grondig inspuiten met de reiniger. Spuit steeds een stukje, zet de spuitbus even neer, draai het wiel en spuit het volgende stukje. Als alles is ingespoten, laat je het even inweken. Vijf à tien minuten volstaat wel.

TOPTIP

Heb je nu geen specifieke kettingreiniger, maar wil je je ketting toch wel eerst schoonmaken voor je hem opnieuw invet? Dasty, de schoonmaakspray van Wibra, kost niet veel, maar verwijdert vettigheid heel gemakkelijk. Sommigen zweren erbij, anderen vrezen dat het te agressief is. Mits je het goed verdunt en echt heel goed afspoelt, is Dasty een goedkoop en effectief alternatief voor veel reinigers. Wel is het na het afspoelen echt noodzakelijk dat je de ketting heel goed invet.

Stap 4 Ketting reinigen

KETTING REINIGEN

4.1

Eenmaal ingewerkt kun je met een borsteltje het meeste overtollige vuil wel losvegen. Ondanks allerhande specifieke kettingborsteltjes doet er nog altijd weinig onder voor een oude tandenborstel.

4.2

Als het grofste vuil los en van de ketting is geborsteld, kun je stap 3 nog eens herhalen en zou de ketting weer aardig schoon moeten zijn.

4.3

Pak een schone poetsdoek en veeg de overtollige reiniger en vuiligheid van de ketting. Schoon is de ketting, maar dus ook vetvrij. Daar moet nieuw kettingvet op.

TOPTIP

Als je toch bezig bent, is dit het moment het achterwiel – en dan ook meteen je voorwiel – schoon te maken. Kettingvet kleeft gemakkelijk aan het wiel en daar hecht volgens weer opspattend vuil en remstof aan.

Spuit wat kettingreiniger op een poetsdoek en veeg het wiel goed schoon. Je zou het ook rechtstreeks op de velg kunnen spuiten, maar dan raak je wellicht alsnog de band, die je bij stap 3 zo zorgvuldig buiten schot hebt gehouden. Je zult zien dat de reiniger – zelfs op een doekje – minder moeite heeft met het aangekoekte vet dan met regulier zeepsop. Als je het ergste vuil er met de kettingreiniger vanaf hebt gehaald, is het slim toch een sopje te maken. Kettingreiniger is namelijk niet goedkoop.

Stap 5 Ketting smeren

KETTING SMEREN

Met de motor nog op de bok of paddockstand kun je nu eenvoudig de ketting smeren.

5.1

Net zoals bij de reinigers zijn er ook allerhande kettingsprays op de markt; het ene kleurloos, het ander felgekleurd. Sommige dik en kleverig, andere dun en schuimend. Ook hier geldt dat merken uitproberen loont.

5.2

Spuit je ketting in zoals met het reinigen, door het achterwiel met de hand te draaien. Het deel dat de smering het hardst nodig heeft, is waar de plaatjes overlappen. Richt dus met name op het naadje tussen beide. Eerst de achterste en wanneer je aan die kant eenmaal rond bent de voorste plaatjes. Eenmaal klaar kan je ketting er voorlopig weer tegen. Veeg eventuele overdadig vet weg en…

KLAAR!

BONUSTIPJE

Mocht je thuis ergens ouderwetse lampolie hebben staan, dan werkt dat perfect als velgenreiniger. Bovendien is het spotgoedkoop. Lampolie bevat paraffine, dat kettingvet moeiteloos oplost. Het vettige laagje dat achterblijft, voorkomt vervolgens dat nieuw kettingvet er gemakkelijk aan kleeft. Stof kleeft vervolgens wel snel aan het laagje, maar dat veeg je er ook wel weer eenvoudig van af. Elk voordeel heeft zijn nadeel, moet je maar denken.

Bart Verhoeven
Bart Verhoeven
Bart Verhoeven is al jarenlang actief in de motorbranche als redacteur, presentator en videoproducent. Voor merken als MotorXperience, Motorklik, Promotor, MOTO73 en nu Motor.nl.

Stay tuned

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en mis nooit het laatste nieuws! Onze nieuwsbrief wordt iedere week op dinsdag (bij veel nieuws) en donderdag verstuurd.


Gerelateerde artikelen