De Schotse politie heeft recent een dringende oproep gedaan voor verhoogde waakzaamheid onder motorrijders, nu het weer verbetert en meer tweewielers de weg op gaan. Deze waarschuwing komt niet uit de lucht vallen: uit ongevallendata van januari 2015 tot augustus 2024 blijkt dat 269 motorrijders (253 bestuurders en 16 passagiers) om het leven kwamen op Schotse wegen. Dit vertegenwoordigt 18% van alle verkeersdoden, terwijl motorfietsen minder dan 1% van het totale verkeer uitmaken.

Chief Superintendent Hilary Sloan benadrukte de urgentie om dit disproportionele risico aan te pakken. De meest voorkomende ongevalsscenario’s doen zich voor bij linker bochten en inhaalmanoeuvres. De Schotse Hooglanden, Argyll and Bute en de Scottish Borders registreren de meeste dodelijke ongevallen, voornamelijk onder mannen tussen de 46 en 55 jaar.

Verkeersveiligheid in Europa: Roemenië meest gevaarlijke land om in te rijden

Innovatieve aanpak met Project PRIME

Schotland heeft een geschiedenis van motorveiligheidsinitiatieven, waaronder het ambitieuze Road Safety Framework dat streeft naar de beste verkeersveiligheidsprestaties ter wereld tegen 2030. Een opmerkelijk initiatief is Project PRIME (Perceptual Rider Information for Maximising Expertise and Enjoyment), dat unieke wegmarkeringen heeft geïntroduceerd speciaal ontworpen voor motorrijders.

Deze markeringen zijn bedoeld om het rijgedrag te ‘primen’, waardoor motorrijders hun positie op de weg verbeteren en snelheid verminderen in kritieke bochten. Praktijktests van deze PRIME-wegmarkeringen hebben statistisch significante verbeteringen aangetoond:

• Aanzienlijke snelheidsvermindering
• Verbeterde rijpositie op de rijbaan
• Nul letselongevallen op voorheen risicovolle locaties

Het succes van dit programma heeft geleid tot de ontwikkeling van een PRIME-installatietoolkit, die nu beschikbaar is voor wegbeheerders in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten. Het project heeft inmiddels internationale belangstelling gewekt.

Nederlandse benadering van motorveiligheid

Nederland hanteert een andere aanpak voor motorveiligheid, met een gelaagd rijbewijssysteem als hoeksteen. Het A1-rijbewijs, voor motorrijders jonger dan 20 jaar, vereist het slagen voor een theorie-examen en twee praktijkexamens. Krachtigere motorfietsen vereisen A2- en A-rijbewijzen, met specifieke leeftijds- en ervaringsvereisten.

Factoren die bijdragen aan motorongevallen

In Schotland komen verschillende factoren naar voren die bijdragen aan ernstige motorongevallen, waaronder rijgedrag (zoals te hard rijden en inhalen), wegomstandigheden (vooral bij linkerbochten), rijgedrag van automobilisten en weersomstandigheden.

Op Ameland is motorrijden ongeëvenaard populair, maar Drenthe is de provincie waar de meeste motorrijders binnenkort hun motor weer uit de schuur zullen halen. Dit blijkt uit een onderzoek van Wegenvignetten.nl, uitgevoerd ter gelegenheid van de Dag van de Motorrijder, die aanstaande zondag 6 april voor de vierde keer plaatsvindt als de traditionele start van het motorseizoen.

Motorrijden in Nederland: een groeiende trend

In Drenthe heeft bijna één op de zeven inwoners van achttien jaar en ouder een motorrijbewijs. Van deze groep bezit iets minder dan de helft daadwerkelijk een motor, met name in de gemeenten De Wolden en Borger-Odoorn. Maar, er zijn vijf andere gemeenten waar motorbezit nog gebruikelijker is, met Ameland als koploper (10,5 procent). Dalfsen in Overijssel staat op de tweede plek met 9,6 procent, gevolgd door Opmeer en Boekel, die beide 9,5 procent scoren. Aan de andere kant van het spectrum vind je Wageningen en Schiermonnikoog, waar slechts 2,3 procent van de inwoners motorrijders zijn.

Motorrijden is vooral populair buiten de Randstad. In landelijke provincies zoals Drenthe en Zeeland, en in mindere mate Friesland, Overijssel en Gelderland, hebben relatief veel mensen een motorrijbewijs. Binnen Drenthe is het duidelijk dat motorrijden vooral buiten de stedelijke gebieden populair is. Dit is goed te begrijpen: er is meer ruimte, minder verkeersdrukte en motorrijden wordt vaker als een hobby gezien in plaats van louter als een praktisch vervoermiddel. Bovendien hebben inwoners hier vaak toegang tot een schuur of garage om hun motor in op te bergen.

Ondanks de groeiende populariteit van motorrijden in Nederland, met een stijging van het aantal motorrijbewijzen met elf procent in de afgelopen tien jaar, blijft het aantal dodelijke ongevallen met motorrijders rond de 47 per jaar redelijk constant. Volgens Freek Jurg van Wegenvignetten.nl kan dit te maken hebben met de invoering van het getrapte rijbewijsstelsel in 2013.

Jurg legt uit: ‘Sindsdien moeten jonge motorrijders eerst een rijbewijs voor een lichtere motor halen voordat ze op een zwaardere motor mogen rijden. Dit zorgt ervoor dat ze geleidelijk aan ervaring opdoen, wat de veiligheid bevordert en mogelijk het aantal ernstige ongevallen vermindert. Toch blijft de kans op een fataal ongeluk op een motor bijna 70 procent groter dan in een auto.’