Wayne Rainey leek op weg naar zijn vierde 500cc-wereldtitel op rij, totdat één crash – iets wat hem zelden overkwam – alles veranderde. Niet alleen kwam er abrupt een einde aan zijn racecarrière, maar ook zou de Amerikaan nooit meer kunnen lopen. MOTO73 blikt terug op Rainey’s indrukwekkende carrière, waarin hij in elk van zijn zes 500cc-seizoenen minstens één Grand Prix wist te winnen en altijd in de top drie van het wereldkampioenschap eindigde. Een verhaal over een groot kampioen.

5 september 1993 is een zwarte dag in de wegracesport. De rivalen Wayne Rainey en Kevin Schwantz streden dat jaar om de 500cc-wereldtitel. Het duo had al vele spectaculaire duels achter de rug, zelfs nog voordat ze aan de Grand Prix-carrière begonnen. Hun rivaliteit was intens, maar altijd met wederzijds respect. Hoewel de gevechten op het scherpst van de snede werden gestreden, raakten ze elkaar op de baan zelden tot nooit. Aan het begin van het seizoen 1993 leek Schwantz de overhand te hebben, maar Rainey kwam steeds dichterbij. Tijdens de twaalfde Grand Prix van dat jaar – in Misano – begon de spanning flink op te lopen. Destijds werd er nog in de omgekeerde rijrichting op het circuit aan de Adriatische kust gereden. Rainey voerde de race aan en stond er gunstig voor: bij een overwinning zou hij Schwantz op een serieuze achterstand kunnen zetten. Een vierde opeenvolgende wereldtitel leek binnen handbereik. Drie 500cc-wereldtitels op rij was al een enorme prestatie, maar een vierde titel zou Rainey in een uniek rijtje plaatsen. Alleen legendes als Mike Hailwood en Giacomo Agostini waren erin geslaagd om vier keer op rij wereldkampioen te worden in de 500cc-klasse. Alles leek in Rainey’s voordeel te werken, tot het noodlot toesloeg. In de eerste bocht verloor de Amerikaan plotseling de controle over de achterkant van zijn Yamaha. Hij kwam hard ten val en gleed met zijn rug over de hoge curbstones, die waren aangebracht voor de autosport. Terwijl de teamleden van Schwantz haastig op het pitbord aangaven dat Rainey was uitgevallen – een kans voor Schwantz om een voorsprong op te bouwen in het kampioenschap – veranderde hun enthousiasme al snel in bezorgdheid. Rainey werd per helikopter naar het ziekenhuis vervoerd. Het nieuws kwam als een mokerslag: hij had een ruggenwervelbreuk opgelopen en was vanaf zijn borst verlamd. Zijn succesvolle racecarrière kwam in één klap tot een einde en de motorsportwereld was geschokt door deze tragische wending.

1 van 5

De weg naar de top

Vanaf 1988 reed Wayne Rainey in het 500cc-wereldkampioenschap, maar in 1984 had hij al eens een volledig jaar in de Grand Prix gereden. Ook toen maakte hij deel uit van het team van Kenny Roberts, aan wie Rainey zijn hele carrière trouw zou blijven. Roberts was in 1984 net gestopt met racen en had zijn eigen Marlboro Yamaha-team opgericht. Rainey was op dat moment 23 jaar en had zich in de Amerikaanse competities al ontpopt als een groot talent. De coureur uit Californië kreeg de kans om zich te bewijzen in de 250cc-klasse. Hij liet zijn talent zien, maar wist dit slechts sporadisch om te zetten in topresultaten. Het grootste probleem was de duwstart met de Yamaha. Rainey kwam telkens slecht weg, waardoor hij gedwongen werd tot inhaalraces. Eén keer – uitgerekend op Misano – stond Rainey met een derde plaats op het podium. Na het tegenvallende seizoen keerde Rainey terug naar Amerika. Gedurende de daaropvolgende drie seizoenen won hij veel in eigen land en ontstond er een enorme rivaliteit met een ander Amerikaans talent: Kevin Schwantz. De spanning en rivaliteit tussen de twee liep enorm hoog op. In 1988 begonnen Schwantz en Rainey aan hun eerste volledige 500cc-seizoen in de Grand Prix. Schwantz reed op een Pepsi Suzuki, terwijl Rainey voor Lucky Strike Yamaha uitkwam. In het team van Roberts had vicewereldkampioen Randy Mamola plaats moeten maken voor Rainey en het Australische talent Kevin Magee. Schwantz viel op met spectaculaire acties en uitschieters. Zo won de Texaan de openingsronde in Japan door regerend wereldkampioen Wayne Gardner (Rothmans Honda) te verslaan. Rainey maakte indruk met zijn constante en degelijke resultaten. Deze karaktereigenschappen op de baan zouden Schwantz (extrovert) en Rainey (introvert) typeren gedurende hun 500cc-carrières. Rainey was al 27 jaar toen hij in de 500cc debuteerde, wat heel anders is dan de amper twintigers die tegenwoordig in de MotoGP arriveren. Wat verder opviel bij Rainey waren zijn starts, deze keer in positieve zin. De duwstart had plaats moeten maken voor een start met draaiende motor. Daarmee was de Yamaha-rijder in veel races als snelste weg. Gardner en uiteindelijke wereldkampioen Eddie Lawson (Marlboro Yamaha) waren nog een maatje te groot, maar Rainey eindigde als derde in het wereldkampioenschap van 1988. Hij won dat jaar ook één race, tijdens de twaalfde ronde op Donington Park. In de vierde Grand Prix op Jerez kon Rainey al ruiken aan de zege, maar werd hij in de slotfase nog gepasseerd door Lawson. In 1989 was Rainey vanaf het eerste moment een titelkandidaat. Lawson – overgestapt naar Rothmans Honda – was zijn grootste concurrent, terwijl Gardner vroeg in het seizoen zwaar geblesseerd raakte en zijn kansen op de wereldtitel verkeken waren. In de eerste twaalf races stond Rainey elf keer op het podium en won hij driemaal. Eigenlijk stond de Yamaha-rijder in alle races op het podium, omdat bijna alle fabrieksrijders staakten tijdens de race in Misano. Schwantz was misschien wel de snelste rijder van 1989 met in totaal zes zeges, maar maakte ook (te) veel fouten. De pech voor Rainey was dat Lawson ook erg constant was. Hierdoor had Rainey ‘slechts’ 6,5 punt voorsprong in het wereldkampioenschap toen er nog drie races te gaan waren. Tijdens de race op Anderstorp in Zweden streden Lawson en Rainey om de overwinning en belangrijke WK-punten. Op een recht stuk, bij het opgaan van de voormalige landingsbaan, ging het mis voor Rainey. Hij crashte – zijn eerste van dat seizoen – en verloor daarmee een dure kans op zijn eerste 500cc-wereldtitel.

Kevin Schwantz: ‘Na de crash tijdens de TT Assen in 1992 was onze vriendschap voorbij’

De eerste wereldtitel

Een jaar later was het wel ‘raak’ voor Rainey. Het seizoen 1990 ging de boeken in als armzalig. Het startveld was al niet groot en door veel blessures stonden er soms maar zo’n vijftien rijders aan de start. De oorzaak? De 500cc-motoren waren in die periode onhandelbaar, zelfs voor de grootste iconen. Regerend wereldkampioen Lawson was in 1990 de nieuwe teamgenoot van Rainey bij het team van Roberts. Lucky Strike was als hoofdsponsor vervangen door Marlboro. Lawson raakte vroeg in het seizoen geblesseerd, waardoor hij de helft van de races zou missen. Maar ook Gardner, Schwantz en Rainey zelf bleven niet gevrijwaard van blessures. Zo brak laatstgenoemde een vinger tijdens de trainingen op de Nürburgring, maar wist in de race alsnog als tweede te finishen. Schwantz was in 1990 de grootste concurrent van Rainey, maar een serieuze uitdager voor de wereldtitel kon je hem eigenlijk niet noemen. Daarvoor was Rainey simpelweg te sterk en te constant. Op het circuit van Brno in Tsjechië, de dertiende van in totaal vijftien GP’s, behaalde de Amerikaan zijn eerste 500cc-wereldtitel. Op dat moment had Rainey zeven keer gewonnen en stond hij na elke race op het podium. Een jaar later had Rainey, naast Schwantz, een nieuwe concurrent: Michael Doohan. De Australiër had zich in de voorgaande twee seizoenen, in de schaduw van zijn landgenoot en Rothmans Honda-teamgenoot Gardner, ontpopt tot een topcoureur. Lawson was in 1991 overgestapt naar Cagiva, waardoor hij met minder competitief materiaal niet meer kon meedoen in de strijd om de wereldtitel. Rainey bleek in 1991 een taaie concurrent te hebben aan Doohan. De Honda’s reden met Michelin-banden, die in de beginfase van het seizoen beter presteerden dan de Dunlop-banden waar Rainey (Yamaha) en Schwantz (Suzuki) mee reden. Dit zorgde er mede voor dat Doohan als WK-leider aan de TT Assen begon, de negende race van het seizoen. Ondanks dat Rainey in deze race een kapitale fout maakte, nam hij de leiding in het WK-klassement over en zou die niet meer afstaan. Doohan kwam ten val in de Ramshoek. Rainey leek de race te gaan winnen en had een halve seconde voorsprong op Schwantz bij het ingaan van de laatste Geert Timmer-bocht. Maar Rainey verremde zich, ging door het gras en zag zijn grote rivaal Schwantz profiteren door de overwinning voor zijn neus weg te kapen. In de laatste races van 1991 was de combinatie Rainey-Yamaha-Dunlop niet te stoppen. Dit leverde hem zijn tweede wereldtitel op. De 500cc-races eind jaren 80 en begin jaren 90 zaten vol met spectaculaire duels om de koppositie. Er werd meer ingehaald dan ooit tevoren in de koningsklasse. Gevechten die tot aan de finishstreep werden uitgevochten, waren in die tijd nog vrij uniek. Rainey won in totaal 24 GP’s. Sommige zeges behaalde hij door dominant weg te rijden, maar vaak waren het duels tot in de slotfase. Bij zijn overwinningen moest de Amerikaan het vooral rechtstreeks opnemen tegen Schwantz, Doohan en Lawson.

Bizarre wending

Het jaar 1992 zou de boeken ingaan als misschien wel het meest bizarre 500cc-seizoen aller tijden. Doohan was oppermachtig in de eerste seizoenshelft. In de eerste zeven races won de Australiër vijf keer. De andere twee keer werd hij tweede. Schwantz en Rainey wisten ieder slechts één race te winnen en stonden een straatlengte achter in de tussenstand. Tijdens de zevende GP in Hockenheim blesseerde Rainey zijn hand en enkel tijdens de trainingen. Hij startte wel in de Grand Prix van Duitsland, maar viel na een paar ronden uit omdat de pijn te hevig was. In Assen reed Rainey zes ronden tijdens de training, maar opnieuw bleek de pijn ondraaglijk. Hij besloot zich volledig op zijn herstel te richten, temeer omdat de wereldtitel toch al verloren leek. Doohan had 130 punten en Rainey slechts 65. En dat met nog slechts zes races te gaan. (In 1992 kregen de eerste drie nog respectievelijk 20, 15 en 12 punten). Bovendien was Rainey geblesseerd. Titelprolongatie leek onmogelijk. Maar alles veranderde op de laatste trainingsdag in Assen. Doohan crashte en liep een zware blessure op. Zijn been kon maar net van amputatie worden gered. Ondanks Doohans blessure kwam de concurrentie niet snel dichterbij. Schwantz crashte samen met Lawson in Assen, en in de daaropvolgende race – op een halfnatte baan in Hongarije – liep Rainey slechts enkele punten in met een vijfde plaats. Met nog vier races te gaan stond Rainey 57 punten achter Doohan. Maar vanaf dat moment sloeg de Yamaha-rijder toe. Twee overwinningen en een tweede plaats brachten hem met slechts twee punten achterstand naar de laatste Grand Prix in Zuid-Afrika. Ondertussen had Doohan zijn rentree gemaakt tijdens de voorlaatste race in Brazilië. Lopen kon hij nog niet. Eigenlijk was het nog te vroeg om weer te racen, maar de Australiër wilde koste wat kost proberen zijn titel – die eerder zo zeker leek – te redden. In de laatste race wist Doohan nog knap zesde te worden, maar het was niet genoeg. Rainey werd derde en veroverde daarmee voor de derde keer op rij het wereldkampioenschap. In 1993 leek Rainey op voorhand de beste papieren te hebben. Doohan was nog niet volledig hersteld en moest wennen aan een nieuwe manier van racen met een duimrem, omdat hij door zijn gehavende been en voet de achterrem niet meer kon gebruiken. Maar dit keer kreeg Rainey te maken met zijn oude rivaal Schwantz, die in 1993 het meest constante seizoen uit zijn Grand Prix-carrière beleefde. Terwijl de Suzuki-coureur veel races won en vrijwel constant op het podium stond, kende Rainey halverwege het seizoen een lastige periode. Op de Salzburgring, Hockenheimring en het TT Circuit Assen kreeg hij zijn Yamaha met Dunlop-banden niet goed aan het werk. De Suzuki’s en Honda’s waren sneller. Toch kwam Rainey in de tweede seizoenshelft sterk terug, terwijl Schwantz zijn momentum enigszins verloor. Een belangrijk moment volgde op Donington Park, waar Doohan zowel Schwantz als Alexander Barros meenam in een crash. Rainey leek de race te gaan winnen, maar werd in de slotfase nog gepasseerd door zijn eigen Malboro Yamaha-teamgenoot Luca Cadalora. De tweede plaats was niet genoeg om de leiding in het WK over te nemen, maar het bracht hem wel tot op twee punten van Schwantz. Vervolgens won Rainey in Brno en ging hij – door de vijfde plaats van Schwantz – met elf punten voorsprong naar Misano. Op dat moment waren er nog drie races te gaan en leek de wereldtitel alsmaar dichterbij te komen. Dit gevoel werd versterkt doordat Rainey aan de leiding reed in Misano, totdat het moment kwam dat zijn leven voorgoed zou veranderen.

Icoon Marco Lucchinelli: Rock & Roll met Crazy Horse

Doorzettingsvermogen

Niet alleen het leven van Rainey en zijn familie veranderde in één klap. Teammanager Roberts overwoog na de crash van zijn pupil en goede vriend zelfs om te stoppen met zijn raceteam. ‘Wayne heeft aangegeven in de paddock te willen werken. Dat is dan ook de enige reden dat ik doorga,’ verklaarde Roberts tijdens de Grand Prix van Laguna Seca, de voorlaatste race van 1993. Tijdens de finale in Jarama werd Schwantz officieel 500cc-wereldkampioen. Rainey eindigde ondanks het missen van de laatste races nog als tweede in de WK-stand. Schwantz vierde zijn wereldtitel ingetogen. Het voelde anders, nu zijn grote concurrent er niet meer bij was. Het ongeluk van Rainey had zo’n impact op Schwantz dat hij nooit meer zijn oude niveau bereikte. In 1995 voerde hij het zelfs aan als een belangrijke reden om te stoppen met racen. En Wayne Rainey? De crash bracht een abrupt einde aan een glansrijke carrière. Maar wat het meest indrukwekkende was, was hoe hij reageerde op deze levensveranderende gebeurtenis. In plaats van zich terug te trekken uit de motorsport, besloot de Amerikaan zijn passie op een andere manier voort te zetten. De drievoudig wereldkampioen begon meteen in 1994 zijn eigen Marlboro Yamaha-raceteam. ‘Ik was nog niet klaar om met pensioen te gaan toen ik mijn ongeluk had en ben blij dat ik op deze manier nog onderdeel kan zijn van de paddock,’ verklaarde hij destijds. Later zou hij ook een eigen 500cc-team managen, wat hij deed tot eind 1998. Daarnaast wilde Rainey zelf blijven racen en dat deed hij in Amerika met een handbediende kart. Later was de voormalig topcoureur ook nauw betrokken bij de oprichting van het huidige MotoAmerica Superbike-kampioenschap. Rainey was een absolute legende in het 500cc-tijdperk, iemand die altijd het maximale uit zichzelf en zijn motor wist te halen. Maar misschien nog belangrijker: zijn vastberadenheid om positief te blijven, zelfs onder de meest uitdagende omstandigheden, heeft sporters over de hele wereld geïnspireerd. Wayne Rainey is veel meer dan alleen een drievoudig 500cc-wereldkampioen!

1 van 5

Foto’s: Henk Keulemans

Constantijn Buis weet als geen ander hoe het is om ouder te zijn van een jonge wegracecoureur. Met zijn zoon Jeffrey begon hij op jonge leeftijd aan een avontuur dat uiteindelijk leidde tot maar liefst twee wereldtitels. Enkele jaren geleden begon Constantijn opnieuw aan deze intensieve reis, dit keer met zijn dochter Melaney. In dit interview deelt hij zijn ervaringen, de uitdagingen waar ouders van jonge coureurs tegenaan lopen en geeft hij waardevolle tips over wat er volgens hem beter kan. Eén ding is zeker: het ouderschap in de wegracewereld vraagt om veel energie, doorzettingsvermogen en mentale weerbaarheid!

Ruim tien jaar geleden stond je met Jeffrey aan de start van de Molenaar NSF100 Cup. Nu begeleid je je dochter Melaney in dezelfde competitie al twee seizoenen lang. Hoe anders is het nu?

‘De coureurs zelf? Die hebben nog altijd hetzelfde plezier in het racen. Langs de baan zie ik echter wél een duidelijk verschil bij de ouders vergeleken met tien jaar geleden.’

Kun je dat uitleggen?

‘Wat ik in dit interview zeg geldt natuurlijk niet voor iedereen, maar dit is mijn algemene indruk. Vroeger konden ouders en begeleiders wat beter tot tien tellen als er iets gebeurde dat niet in hun straatje paste. Er was net wat meer respect. Die verandering zie ik niet alleen op het circuit, maar in de hele maatschappij. In de juniorcompetities zie ik tegenwoordig veel gefrustreerde reacties bij ouders en begeleiders. Ook als je het gevoel hebt dat je terecht boos mag zijn – doe het niet. Gewoon niet doen. Dit is geen wereldkampioenschap. Zelfs het kleinste incident kan grote gevolgen hebben voor de toekomst van je kind.’

Wat bedoel je met de laatste zin?

‘Denk bijvoorbeeld aan potentiële sponsoren die op dat moment langs de baan staan. Zij kiezen om jonge coureurs te steunen vanwege de gunfactor. Die goodwill moet je zelf opbouwen. Bedrijven willen zich niet verbinden aan negatief gedrag of verkeerde reacties. Daarnaast is de wegracewereld klein; er wordt veel onderling gepraat. Je reputatie is daarom ontzettend belangrijk en die bouw je niet alleen op met de prestaties van je kind.’

Met jouw ervaring: welke tip zou je ouders van beginnende coureurs geven?

‘Als ouder moet je in eerste instantie gewoon bezig zijn met je eigen kind. Focus niet op randzaken of andere rijders, maar werk samen en verleg samen grenzen. Het is belangrijk dat je als ouder en kind goed kunt samenwerken. Lukt dat niet, dan wordt het later ook lastig om samen te werken met een organisatie zoals de Molenaar NSF100 Cup of later met een professioneel raceteam. Een jonge rijder kan alleen groeien als er een goede samenwerking is.’

Carla Molenaar over de Molenaar NSF100 Cup en de FIM Award: ‘Het is een enorme erkenning’

Heb je het daar ook weleens met andere ouders over?

‘Soms wel, maar ik bemoei me niet met conflicten. Wat ik in de loop der jaren heb geleerd, is dat de kinderen veel moeten leren, maar dat de ouders vaak nog veel meer te leren hebben als ze aan deze sport beginnen. Als ouder denk je misschien dat jij je kind moet sturen, maar in werkelijkheid is jouw eigen leercurve in het begin vaak nog veel groter.’

1 van 2

Wat zijn volgens jou de belangrijkste leermomenten?

‘Je kind loopt tegen grenzen aan. Dat kan te maken hebben met onkunde, angst of iets anders, en vaak gebeurt dat op een ongelukkig moment, zoals op een racedag. Als ouder is het dan belangrijk om even een stap terug te doen en samen met je kind te achterhalen wat er precies aan de hand is. Pas als het probleem is opgelost, kun je weer vooruit. Je kind heeft parate kennis nodig om grenzen te verleggen. Wat ik nu zie, is dat ouders de druk juist opvoeren wanneer een kind vastloopt op de motor. Maar dan gaat je kind rijden in een gebied waarin hij of zij nog niet genoeg ervaring heeft.’

Doe je nu dingen anders bij Melaney dan bij Jeffrey?

‘Ja zeker. Ik heb in het verleden met Jeffrey ook die momenten gehad, dat je te fanatiek bent of gefrustreerd raakt. Maar door schade en schande leer je. Nu heb ik veel meer rust en berusting gevonden. Toch was ik ook bij Jeffrey nooit bezig met het idee dat we wereldkampioen moesten worden. Natuurlijk wilden we het beste uit onszelf halen, maar altijd binnen de mogelijkheden. We hebben nooit te grote ambities gesteld, maar alles stap voor stap aangepakt.’

Gaat het in de jeugdcompetities niet te veel over winnen in plaats van ontwikkelen?

‘Ik denk van wel. Er is bovendien nauwelijks begeleiding voor ouders en dat is een gemis. Wat mij bijvoorbeeld stoort, is dat een rijder tijdens een trainingssessie naar binnen wordt gehaald zodra er iemand achter hem rijdt. Puur uit angst dat die ander beter zou kunnen worden. We zouden veel breder moeten kijken. Als een andere rijder beter wordt, kun jij je daar juist aan optrekken. De sport in Nederland is te klein om elkaar als concurrenten te zien. We moeten samenwerken om het algemene niveau omhoog te krijgen. Dat gebeurt nu nog te weinig.’

Met Jeffrey bleef je voornamelijk in Nederland en Noord-Europa voordat hij de stap naar het WK maakte. Tegenwoordig trekken jonge rijders op basisschoolleeftijd al naar Spanje en Italië. Wat vind je daarvan?

‘Als je kind de potentie heeft, jij als ouder de passie voelt en de financiële middelen er zijn, dan zie ik het alleen maar als een aanwinst om Nederlandse rijders voorin te krijgen. Maar je moet er wel klaar voor zijn. Het is eigenlijk zonde dat er niet meer zoiets bestaat als het Dutch Racing Team. Dat bood talenten, die zich hadden bewezen in een betaalbare Nederlandse cup, de kans om begeleid de stap naar het wereldkampioenschap te maken.’

Als ouder van een coureur loop je ook tegen uitdagingen aan. Wat was voor jou de lastigste periode?

‘Voor mij was dat in de beginperiode met Jeffrey in de grasbaan, voordat hij in de Molenaar NSF100 Cup terechtkwam. Toen moest ik alles zelf doen. Ik zal een voorbeeld geven van hoe diep je als ouder kunt gaan door een typische week uit die tijd te schetsen. Maandag na het werk pakte ik de kar uit van het afgelopen weekend. Alles moest schoongemaakt en uit elkaar gehaald worden. Dinsdag was ik weer bezig met sleutelen, onderdelen halen en de motor weer in elkaar zetten. Vaak was het dan al te laat om de motor nog te testen, dus dat deed ik op woensdagavond. Donderdagavond pakte ik de camper en de kar opnieuw in en vrijdagavond vertrokken we naar het circuit voor weer een raceweekend. Dit alles deed ik naast mijn fulltimebaan. Ik pleegde roofbouw op mijn lichaam. Op een gegeven moment viel ik ’s ochtends achter het stuur in slaap op weg naar mijn werk en kreeg ik een ongeluk met mijn bus. Ik was een jaar uit de running en mocht van geluk spreken dat ik het overleefd had. Later kwamen we in aanraking met de Molenaar NSF100 Cup en toen besefte ik pas hoe fijn het is als alles goed geregeld is en de motoren klaarstaan. Ouders mogen echt dankbaar zijn dat er in Nederland zo’n professionele cup bestaat.’

Poeh, dat was heftig. Maar als ouder krijg je in deze sport ook te maken met budget en andere stressfactoren. Hoe ga je daarmee om?

‘Het budget rondkrijgen blijft altijd een stressfactor. Op de kleine circuits valt het nog enigszins mee, maar zodra je op de grotere circuits komt, lopen de kosten al snel flink op. Dat vraagt veel, zeker als je een gezin hebt met meerdere kinderen. Daarnaast is er altijd de bezorgdheid over de veiligheid. Dat knaagt aan iedere ouder. Wanneer je kind op een hoger niveau komt, zoals het WK, krijg je te maken met meerdere partijen die je deels ontzorgen op financieel gebied. Tegelijkertijd moet je ook leren meer los te laten en dat is niet makkelijk. Je hebt jarenlang intensief samengewerkt en ineens moet je vertrouwen op anderen. Maar het risico blijft altijd aanwezig. Dat is mentaal behoorlijk zwaar, want je laat je kind los in een bijzondere en soms harde sportwereld.’

Jeffrey had in 2024 een heftig ongeluk in Assen, recht voor je neus. Gelukkig liep het goed af, maar ik kan me voorstellen dat onze lezers zich afvragen: is dit het allemaal wel waard?

‘Motorsport is een passie, maar het brengt je kind ook ontzettend veel. Wat je bijvoorbeeld op kleine schaal leert in de Molenaar NSF100 Cup, kom je later in het volwassen werkleven ook tegen. Je leert samenwerken, rekening houden met anderen, doelen stellen en omgaan met teleurstellingen. Daarnaast moet je luisteren naar de leiding van de organisatie. En als je dit alles niet doet, merk je de gevolgen – soms zelfs in de vorm van een crash. Bovendien krijg je al vroeg te maken met sponsoring en het opbouwen van een netwerk. Je leert dat je mensen om je heen nodig hebt en dat je daar actief iets voor moet doen. Al deze ervaringen zijn waardevol.’

Jeffrey Buis pakt voor tweede keer WorldSSP300-wereldtitel

Wanneer zou je serieus moeten beginnen met het zoeken naar sponsoring?

‘Veel ouders betalen in de juniorcompetities het inschrijfgeld en de kosten nog zelf, omdat de bedragen relatief laag zijn. Maar daar gaat het in mijn ogen mis, omdat het dan te makkelijk lijkt. Stel dat je alles zelf hebt bekostigd en je kind wordt kampioen, dan sta je ineens voor een groot probleem. Want de volgende stap kost veel meer geld. Als je op dat moment al een klein draaiboek voor sponsoring hebt klaarliggen, heb je een voorsprong en staan er al mensen om je heen die je kunnen helpen. Ik denk dat het een goed idee zou zijn als ouders en kinderen in de juniorcompetitie samen een simpel sponsorplan maken en dit aan elkaar presenteren. Zo kan iedereen op dat vlak van elkaar leren. Hoe klein ook, je doet waardevolle ervaringen op die je later kunt gebruiken om grotere sponsorbedragen binnen te halen. Probeer altijd – hoe bescheiden ook – iets terug te doen voor een sponsor. Naast het rijden is dit net zo belangrijk.’

De afgelopen jaren waren er veel Nederlandse rijders actief op WK-niveau. Zie jij de toekomst rooskleurig in?

‘Ik ben er vrij zeker van dat er een dip gaat komen. Neem bijvoorbeeld nu Barry en Loris (Veneman), Jurgen en Zonta (van den Goorbergh), of Jurjen en Collin (Veijer) – dit zijn vader-zoon combinaties die samenwerken en enorm veel ervaring hebben. Zij hebben zich inmiddels al bewezen. Maar op dit moment zie ik heel weinig ouders die over diezelfde kwaliteiten beschikken. Daarnaast is het enorm lastig om door te groeien vanuit de jeugdcompetities. Jonge rijders komen al vroeg van de kleine circuits, maar doordat de leeftijdsgrenzen zijn verhoogd, kunnen ze pas op latere leeftijd instromen in internationale competities. Vroeger was de Moriwaki Cup een perfecte – en nog enigszins betaalbare – tussenstap, maar die mogelijkheid is helaas verdwenen. Als rijder en ouder heb je bovendien goede en serieuze mensen om je heen nodig. Mensen die je kunnen adviseren op allerlei vlakken, niet alleen op het gebied van racen, maar ook als het gaat om communicatie en financiën. Als ouder kun je het simpelweg niet alleen; je hebt mensen nodig die een tegengeluid durven te geven en kritisch meedenken. Dat mis ik bij veel mensen. Naar buiten toe wordt vaak gecommuniceerd hoe goed alles geregeld is op jonge leeftijd, maar de vraag is: hoe goed is het écht?’