Dé verrassing die de BMW R nineT Racer, die wordt voortgestuwd door de luchtgekoelde boxermotor, in petto heeft, is dat een gedreven fabrikant als BMW zo lang over de introductie deed.
Tekst Roland Brown, foto’s BMW
De luchtgekoelde boxers zijn immers de belangrijkste pijler binnen de BMW caféracer-cultus. Bedrijven zoals het in Devon gevestigde Kevil’s Speed Shop, Fuel uit Barcelona, Blitz uit Parijs, het Berlijnse Berlin’s Urban Moto en Ritmo Sereno uit Tokyo bouwen prachtige retro’s op basis van de oude boxer, voorzien van clip-ons, solo racezadels en andere sportieve accessoires.
BMW sloot hierop aan, zoals je je vast nog wel zult herinneren, met het adembenemende Concept Ninety, waaraan vooral een grootheid als Roland Sands in 2013 een bijdrage leverde. Geïnspireerd door de R90S, een van ’s werelds beste superbikes uit de vroege jaren ’70, popelde het schitterende oranjekleurige prototype om in productie te worden genomen. Waarom het dan toch nog vier jaar moest duren en waarom toch het schitterende oranje werd vervangen door de BMW Rennsport kleuren? Het is gissen naar de antwoorden, maar laten we vooral blij zijn met deze welgevormde R nineT Racer.
Bijzondere rijervaring
Het smetteloze en zwaar gesubsidieerde asfalt van Zuid-Spanje strekt zich begeerlijk voor me uit als ik achter het lage scherm van de BMW R nineT Racer kruip en gas geef. Meteen voel ik dat deze laatste telg uit de fameuze BMW-retro familie me een fantastische ervaring gaat opleveren. De 1.170cc, luchtgekoelde boxer sleurt de Racer met voldoende power over de wegen om al mijn aandacht op te eisen. Wat vooral bijdraagt aan de bijzondere rijervaring is het klassieke rijkarakter en de sonore brom uit de uitlaat. De motor voelt tijdens het draaien en keren behoorlijk strak en stabiel. De tophalf en de voorovergebogen zithouding, die wordt gedicteerd door de lage clip-ons, geven je het gevoel dat je ontiegelijk sportief aan het sturen bent. Vermoeiend is dat niet, integendeel: het is zelfs zeer plezierig.
De Racer behoort samen met de kale Pure tot de derde golf van BMW retro’s. En net als bij de eerdere modellen zijn ook deze motoren uitgerust met de 109 pk sterke DOHC-boxer. En net als de Scrambler van vorig jaar, stammen ze rechtstreeks af van de klassieke, kale R nineT, die een enorm succes werd sinds zijn introductie in 2014.
De Pure houdt de dingen simpel en de Scrambler heeft een off-road uitstraling door een rijwielgedeelte met lange veerwegen. De Racer slaat de tegenovergestelde richting in met zijn halve kuip, clip-ons, solo zadel en de sportieve uitstraling. En dat doet ie bovendien heel overtuigend. De oude lucht-/oliegekoelde boxermotor komt helemaal tot zijn recht in een caféracer, vooral in eentje die zo strak is vormgegeven als de Racer, waarvan de tophalf elegant overloopt in de fraai vormgegeven benzinetank en het ogenschijnlijk ver naar achteren geplaatste solo zadel. En dat alles in de net zo klassieke Rennsport kleuren: wit met streepjes rood en twee tinten blauw.
Gemaakt voor accessoires
Het vakwerkframe sluit al even perfect bij het uiterlijk aan. Net als bij de Scrambler en de Pure zijn de frames samengesteld uit stalen buizen aan de voor- en achterkant. Maar in tegenstelling tot die modellen, waarbij het tweezitszadel aan de achterkant met bouten op het subframe is bevestigd, wordt de Racer standaard met een solo zadel geleverd. Een subframe ontbreekt derhalve, maar dit kun je wel als accessoire bestellen.
Wil je meer accessoires, kun je beter gaan voor de Racer S, maar die zul je niet in alle landen op de modellenlijst aantreffen. De Racer S heeft bijvoorbeeld gespaakte wielen in plaats van de standaard gegoten 17-inch wielen, maar ook handvatverwarming, een verchroomde uitlaat en LED-indicatielampjes. De spaakwielen dragen nog meer bij aan het klassieke imago en de handvatverwarmers zul je in de praktijk op waarde weten te schatten, immers door de clip-ons en de smalle tophalf bevinden je handen zich onbeschermd in de rijwind.
Log op lage snelheid
De tophalf zorgt samen met de smalle clip-ons, die met bouten rechtstreeks aan weerszijden van de gesmede aluminium kroonplaat zijn bevestigd, voor een dramatische verandering van de zithouding en het complete gevoel dat de motor oproept. In plaats van rechtop te zitten, buig je naar voren over de lange benzinetank, waarbij je voeten rusten op voetsteunen die niet hoger zijn gemonteerd, maar juist iets naar achteren.
Dit is van invloed op de handling. De Racer is gebaseerd op de veringsspecificaties van de Pure, met een niet verstelbare 43 mm voorvork en een achterschokker, die je kunt afstellen op veervoorspanning en uitgaande demping. De Racer heeft een iets sportievere stuurgeometrie dan de Pure en is met een gewicht van 220 kg, inclusief een volle tank, slechts een kilo zwaarder ondanks het extra gewicht van de tophalf.
Maar het grootste deel van het gewicht van de tophalf bevindt zich boven het voorwiel, en de smalle clip-ons zorgen voor minder hefboomwerking dan de hoger geplaatste, bredere stuur uit één stuk van de andere R nineT modellen. Hierdoor is de Racer veel minder wendbaar en voelt hij bij lage snelheden zelfs log aan. Het zadel is in elk geval tamelijk smal en laag, wat bijdraagt aan extra wendbaarheid, zoals ik merkte toen we door de stadjes in de buurt van Almeria reden.
Pijntjes
Aan de andere kant: hoe sneller ik rij, des te beter voelt de motor aan. Wellicht is dat ook een bevestiging van de status van deze BMW caféracer. De motor laat zich redelijk makkelijk in de tweede versnelling door het bochtige heuvellandschap leiden, maar er is nogal wat druk op het stuur nodig om hem van richting te doen veranderen. En hoewel de behoorlijk goede vering hobbels in het wegdek goed opvangt, duurt het niet lang voordat de voorovergebogen zithouding zorgt voor pijntjes in de polsen. Maar dat is een gevoel dat elke caféracer er standaard bij doet.
Op een bredere en vooral snellere weg langs de kust heb je er gelukkig minder last van. Bij zo’n 150 km/u zet de tophalf je een beetje uit de rijwind, maar precies onvoldoende waardoor je met je torso op de rijwind kunt leunen. En dat ontlast de druk op de polsen in voldoende mate. Op die snelheid rijdt de Racer ook het meest ontspannen en soepel en heb je nog zo’n 60 km/h achter de hand voor je de topsnelheid bereikt.
De BMW Racer beschikt in elk geval over voldoende vermogen voor flink wat opwinding op het rechte stuk. En hoewel de motor de verfijning van een moderne vloeistofgekoelde boxer mist, kun je met de efficiënte zesversnellingsbak het toerental flink opjagen tot zo’n 8.500 tpm.
Uitstekende grip
De BMW remt ook nog eens behoorlijk hard, hoewel je de standaard vierzuigerremklauwen van Brembo meer druk moet laten opbouwen dan de originele, krachtigere radiaal opgehangen monoblocs op de R nineT. Niet dat ik de gelegenheid had om langdurig hard te remmen, omdat een groot gedeelte van de rit plaatsvond op natte wegen waar ik vooral blij was met de uitstekende grip van de Metzeler Roadtec Z8. Daarnaast kon ik ook vertrouwen op de optionele ASC-tractiecontrole.
Geheel in de traditie van de R nineT serie heeft BMW en hele zwik accessoires laten maken. Eigenlijk is de Racer ontworpen is als gemakkelijk aan te passen basismodel, waarop je makkelijk accessoires als de geborsteld aluminium benzinetank, duozadel of zadeltassen kunt – laten – monteren. Maar ook de basisuitvoering komt op langgerekte autowegen goed voor de dag, waarop de boxermotor zich van zijn behoorlijk zuinige kant laat zien. Een verbruik van 1 op 17 bij een kruissnelheid van 150 km/u is niet verkeerd. En het levert je een tamelijk royale actieradius op van 250 km.
Dit vindt Roland
Nu bestaat het gevaar dat bepaalde nostalgische rijders zich vooral aangetrokken voelen door de ondubbelzinnige naam, uiterlijk en zithouding van deze BMW. Mogelijk hebben ze het idee dat – net als bij de Ducati’s SportClassics van een decennium eerder – hun rijstijl en uithoudingsvermogen beter past bij iets minder agressiefs. Reken daar niet te vast op.
Maar voor degenen die trouw zijn aan de cultus rond caféracers, levert deze versie van de nineT een geheel eigen charisma in een klassieke jasje tegen een concurrerende prijs. De BMW Racer werd in de eerste plaats vooral ontworpen om behoorlijk snel mee te rijden en om uiterst cool mee voor de dag te komen. En daarin slaagt hij in beide opzichten zeer overtuigend.
